ارتوپد
ارتوپد یک پزشک متخصص است که حوزه کاری وی تشخیص و اصلاح ناهنجاریهای اسکلتی-عضلانی میباشد. سیستم اسکلتی-عضلانی شامل استخوانها، عضلات، تاندونها، رباطها، مفاصل، رشتههای عصبی و پوست است. پیشگیری از اختلالات اسکلتی-عضلانی و توانبخشی بیماران نیز از دیگر وظایف متخصص ارتوپد میباشد. ارتوپد طیف وسیعی از درمانها را در اختیار دارد. دارو درمانی، ورزش درمانی، فیزیوتراپی، تزریقهای مختلف و جراحی بخشی از این راهکارهای درمانی هستند. با این نوشتار همراه باشید تا بیشتر با ارتوپد و وظایف آن آشنا شوید.
فهرست مطالب
پزشک متخصص ارتوپد کیست؟
ارتوپدی واژهای یونانی است که به معنی اصلاح استخوانهای کودک میباشد. در ابتدا نیز این تخصص پزشکی تنها به اصلاح ساختار اسکلتی کودکان میپرداخت. اما در عصر حاضر، پزشکان متخصص ارتوپد درمان همه ناهنجاریهای اسکلتی-عضلانی افراد در تمام سنین را برعهده دارند. ارتوپدی را شاخهای از جراحی میدانند که با استفاده از تکنیکهای جراحی، بیماران را درمان میکند. اما جراح ارتوپد پیش از تصمیم جراحی سعی دارد با روشهای غیرتهاجمی یا نیمه تهاجمی به حل مشکل بیمار بپردازد.
سیستم اسکلتی-عضلانی افراد ممکن است به دلایل مادرزادی، به مرور زمان یا طی یک حادثه دچار مشکل شود. حل تمامی این مشکلات را میتوانید به پزشک متخصص ارتوپد بسپارید.
در حالت کلی میتوانیم وظایف پزشک ارتوپد را موارد زیر بدانیم:
- تشخیص ناهنجاریها در کل بدن
- اصلاح و درمان ناهنجاریها
- کنترل اختلالات و پیشگیری از پیشرفت آنها
- بازتوانی بافتهای آسیبدیده با استفاده از روشهای فیزیوتراپی
- ارائه برنامههای مختلف جهت پیشگیری از آسیبهای احتمالی
پزشک متخصص ارتوپد به درمان چه بیماریهایی میپردازد؟
کنترل و درمان تمام بیماریهای اسکلتی-عضلانی بر عهده پزشک متخصص ارتوپد است. برخی از پزشکان ارتوپد انحصاراً یک عضو بدن مانند دست، پا، لگن و زانو را درمان میکنند. چنین پزشکانی دارای مدرک فوق تخصصی هستند. همچنین برخی از فوق متخصصها تنها به درمان ناهنجاریهای کودکان میپردازند و برخی دیگر تنها آسیبهای ورزشی را درمان میکنند. در ادامه به چند بیماری رایجی که پزشکان متخصص ارتوپد به درمان آن میپردازند، اشاره کردهایم:
- مشکلات مربوط به دیسکهای بینمهرهای ( این مورد را شاید بتوانیم بزرگترین دلیل مراجعه بیماران بدانیم.)
- درمان استخوان، مفصل و عضلهای که دچار دررفتگی، شکستگی یا کشیدگی شده است.
- درمان کشیدگی یا پارگی رباطها و تاندونها
- بیماریهای فرسایشی مانند آرتروز
- درمان آسیبهای ورزشی مثل پارگی رباط صلیبی
- بیماریهای مادرزادی مانند انحراف ستون فقرات
- مشکلات بیومکانیک مانند صافی کف پا، انحراف مچ پا، زانوهای ضربدری و...
- مشکلات نخاع و رشتههای عصبی
- پوکی استخوان
- سرطانهای استخوان و تومورهای ستون فقرات
نحوه تشخیص بیماری توسط پزشک متخصص ارتوپد به چه صورت است؟
پزشک متخصص ارتوپد با معاینه، گرفتن شرح حال دقیق، بررسی پرونده پزشکی و پرسیدن اتفاقی که برای بیمار افتاده است، میتواند تا حدودی مشکل را تشخیص دهد. اما برای تشخیص دقیقتر نیازمند یکسری آزمایش دیگر نیز هست که در ادامه به بررسی برخی از آنها میپردازیم:
آزمایشهای تصویربرداری
آزمایشهای تصویربرداری معمولترین تستهایی میباشند که برای تشخیص تقریباً همه نوع آسیبی، پزشک یک یا چند مورد آن را درخواست میکند. این تستها عبارتاند از:
- تصویربرداری پرتوایکس یا رادیوگرافی
- سی.تی اسکن
- MRI
- اولتراسوند ( سونوگرافی)
- آرتروسکوپی
تستهای مربوط به آسیبهای زانو
زانو یکی از آسیبپذیرترین بخشهای بدن است که به دلایل مختلفی مانند شکستگی، دررفتگی، آسیبهای مینیسک و ... میتواند دچار مشکل شود. برای تشخیص اختلالات زانو، پزشک ارتوپد اغلب از تستهای زیر استفاده میکند:
- تست RF ( برای تشخیص علت درد زانو)
- تندرنس خط مفصلی
- مک موری ( برای تشخیص پارگی مینیسک)
- تسالی
- تست ساییدگی زانو یا ( apley test)
- آزمون Ca ( گاهی کمبود عنصر کلسیم در ساختار استخوانها منجر به درد و دیگر اختلالات اسکلتی میگردد.)
تستهای مربوط به آسیبهای ستون فقرات
ستون فقرات که از گردن شروع میشود و تا انتهای کمر و لگن ادامه دارد، مجموعهای پیچیده از استخوانها، مهرهها، عضلات، رباطها، تاندونها و میلیونها نورون و رشته عصبی است. ستون فقرات محور اصلی بدن بوده و هرگونه آسیب و ناراحتی در آن میتواند بر تمام بدن اثر منفی داشته باشد. بنابراین تشخیص دقیق و بهموقع مشکلات این ناحیه بسیار ضروری میباشد. پزشکان برای تشخیص اختلالات ستون فقرات، علاوهبر آزمایشهای تصویربرداری، از تستهای زیر نیز استفاده میکنند:
- تست نوار عصب و عضله کمر و گردن
- تست سرعت هدایت عصبی
- الکترومیوگرافی
- آزمونهای مختلف حرکتی
- بررسی قدرت عضلانی
- آزمون رفلکس ( برای بررسی واکنشهای غیرارادی بدن)
برای تشخیص علت درد و ناراحتی دیگر بخشهای بدن نیز آزمونهای مختلفی وجود دارد که پزشک بسته به مهارت خود و نوع مشکل شما، یک یا چند مورد از آنها را انجام خواهد داد. برای آغاز روند درمان، تشخیص درست و دقیق نخستین و مهمترین مرحله است. پس حتماً در انتخاب پزشک سختگیر باشید و سلامت خود را به هرکسی نسپارید.
پزشک متخصص ارتوپد چه روشهای درمانی را در اختیار دارد؟
همانطور که پیشازاین نیز گفتیم، افراد به دلایل متعددی به پزشک متخصص ارتوپد مراجعه میکنند و بیماریهای مختلفی توسط این پزشک درمان میشوند. با توجه به گستردگی بیماریهای اسکلتی-عضلانی، قطعاً پزشک راهکارهای گوناگونی را برای درمان بیماران در اختیار دارد. برخی از این روشهای درمانی عبارتاند از:
استراحت
گاهی مشکلات اسکلتی-عضلانی ناشی از به کار گرفتن زیاد عضلهها است. چنانچه پزشک در این حالت مشکل خاصی را تشخیص ندهد، توصیه میکند که بیمار تا مدتی از فعالیتهای عادی خود دست بکشد و کمی استراحت کند. معمولاً درد و التهاب خفیف پس از کمی استراحت بهبود مییابند.
دارو درمانی
استفاده از داروهای مسکن بدون نسخه، مسکنهای قویتر، شلکنندههای عضلانی و پمادهای موضعی، دیگر راهکارهای سادهای هستند که برای دردهای خفیف به کار میروند. به خاطر داشته باشید که هیچ یک از داروها را بدون تجویز پزشک استفاده نکنید.
فیزیوتراپی
پزشک برای بازتوانی عضلهها پس از جراحی یا برای کنترل بیماری و کند کردن روند آن، فیزیوتراپی را توصیه میکند. تعداد جلسات فیزیوتراپی بستگی به وضعیت جسمانی بیمار دارد. کارشناس فیزیوتراپی با کمک دستگاهها، تمرینات ورزشی و ماساژ، به شما برای تسریع روند بهبود کمک میکند.
تزریق اوزون و کورتون
تزریق اوزون و کورتون به ناحیه درد، هم باعث بهبود درد و التهاب و هم ترمیم تدریجی بافتهای آسیبدیده میشود. کارسازترین روش غیر جراحی برای بهبود وضعیت استخوانها و ستون فقرات را میتوانیم همین تزریقات بدانیم. با تزریق اوزون و کورتون تا بیش از یک سال دیگر از درد خبری نیست. حتی ممکن است پس از این مدت بهطور کلی درد از شما دور شده باشد. به یاد داشته باشید که این تزریقات حتماً باید توسط یک پزشک ارتوپد حاذق و باتجربه انجام شود.
جراحی
پزشک در دو حالت دستور جراحی را صادر میکند:
- شدت آسیب و جراحت بسیار زیاد باشد.
- سایر درمانها نتیجه مطلوب را نداده باشند.
در این شرایط جراح ارتوپد بسته به نوع آسیب، ناحیه آسیبدیده و وضعیت عمومی بیمار شیوه جراحی را انتخاب و آن را اعمال میکند.
یک پزشک ارتوپد خوب چگونه است؟
انتخاب یک پزشک متخصص ارتوپد خوب مهمترین قدم برای شروع درمان است. با توجه به نکات زیر میتوانید بهترین انتخاب را داشته باشید و درمان خود را آغاز کنید:
- از نظرات دیگر بیماران پزشک موردنظر استفاده کنید.
- با جستوجو در فضای نت میتوانید تا حدی از سابقه پزشک و تحصیلات او آگاه شوید.
- هنگام مراجعه به مطب، به نحوه نوبتدهی به بیمار دقت کنید. پزشک حرفهای برای وقت بیمار ارزش قائل است و اصراری به شلوغی مطب ندارد.
- نحوه برخورد پزشک با بیمار و قرار دادن زمان لازم برای معاینه میتواند به خوبی اخلاق حرفهای او را نشان دهد. پزشک حرفهای با آرامش و به دور از عجله به معاینه و بررسی مشکل بیمار میپردازد.
- یک پزشک متخصص ارتوپد خوب برای بررسی بهتر مشکل شما درخواست تستهای دقیق دارد.
- متخصص ارتوپد نباید از روشهای نوین معاینه و درمان دور باشد و حتماً باید از روشهای بهروز استفاده کند.
چه زمانی باید به پزشک متخصص ارتوپد مراجعه کنیم؟
وجود هرگونه درد یا احساس ناخوشایند پایدار در استخوانها و عضلات نیازمند بررسی پزشکی است. علاوهبر این، وجود نشانههای زیر نیز شما را نیازمند پزشک میکند:
- داشتن احساس گزگز، مورمور و برق گرفتگی همراه با درد
- گرفتگی مداوم عضلات
- محدود شدن حرکات گردن، دستها و پاها
- خستگی زود هنگام عضلات هنگام فعالیتهای روزمره
- ناتوانی حرکتی
- اختلالات روده و مثانه
سخن پایانی
درمان تمامی مشکلات مربوط به ساختار اسکلتی-عضلانی بدن برعهده پزشک متخصص ارتوپد میباشد. ارتوپد پزشکی است که به خوبی با این سیستم آشنا است و با طیف درمانی گستردهای که در اختیار دارد میتواند به خوبی به درمان بیماران بپردازد. برای انتخاب بهترین پزشک متخصص ارتوپد به نکاتی که در این نوشتار به آنها اشاره کردیم توجه فرمایید تا روند درمانی شما بدون هیچ مشکلی انجام شود.
خوشبختانه در مرکز تخصصی ارتوپدی دکتر فرزاد که یکی از مراکز معتبر و مجهز ارتوپدی است، متخصصان کار بلد و باتجربهای در تمام زمینههای ارتوپدی فعال هستند که میتوانید از مشاوره آنها بهره مند شوید. جهت ارتباط با ما میتوانید از لینکهای موجود در سمت چپ صفحه استفاده کنید.
برای اطمینان از تشخیص صحیح نیز میتوانید به کلینیک تخصصی ما مراجعه کرده و تحت نظر متخصصانی حاذق معاینه و درمان شوید. برای گرفتن نوبت از شماره تلفنهای موجود در بخش تماس با ما استفاده کنید..
مجموعه ارتوپدی ما با بهره مندی از به روزترین تجهیزات پزشکی و متخصصین ارتوپدی متبحر برای درمان انواع بیماری های ارتوپدی در خدمت شما عزیزان است.