دررفتگی مچ پا

شاید تاکنون برای شما یا اطرافیانتان اتفاق افتاده است که به‌صورت ناخواسته و ناگهانی پایتان پیچ خورده و یا در اثر ضربه دچار دررفتگی مچ پا شده‌اید که بسیار هم دردناک است اما به شدت شکستگی نیست و درمان آن معمولاً راحت‌تر و کوتاه‌تر از شکستگی می‌باشد.

البته گاهی دررفتگی مچ پا با شکستگی استخوان، پارگی تاندون­ها، کشیدگی رباط­ها و آسیب­های عروقی و عصبی نیز همراه است، بنابراین در صورت حادثه حتماً به پزشک مراجعه کنید.

دررفتگی مچ پا در ورزشکاران و یا افرادی که دچار کهولت سن هستند بیشتر دیده می‌شود که می‌تواند ناشی از نوع فعالیت و یا تحلیل رفتن استخوان‌ها و غضروف‌ها باشد. برای درمان دررفتگی مچ پا تنها باید به متخصص ارتوپد مراجعه کنید تا درمان به‌درستی انجام شود.

افرادی که به این درمان توجه نکرده و از خوددرمانی استفاده می‌کنند ممکن است بعداً دچار عوارضی مانند دررفتگی‌های مکرر، افت عملکرد پا، ترمیم نامناسب آسیب و دردهای ماندگار شوند. در ادامه با ما همراه باشید تا شما را بیشتر با دررفتگی مچ پا آشنا کنیم.

خوشبختانه در کلینیک تخصصی ما تیمی از متخصصین بسیار باتجربه در این زمینه فعال هستند که می‌توانند شما را به‌طور کامل ارزیابی کرده و درمان‌های لازم را انجام دهند.  جهت مشاوره یا مراجعه به این کلینیک می‌توانید از لینک‌های موجود در سمت چپ صفحه استفاده کنید. صفحه تماس با ما

دررفتگی مچ پا چیست؟

به‌طورکلی دررفتگی زمانی اتفاق می‌افتد که یک مفصل بین استخوان‌ها به هر دلیلی حالت غیرطبیعی پیدا کند. وقتی این اتفاق در مفصل مچ پای شما رخ می‌دهد، دررفتگی مچ پا نامیده می‌شود که یک آسیب شدید و دردناک است. مفصل مچ پا به حرکت بالا و پایین پای شما کمک می‌کند. در زیر این مفصل مچ پا مفصل دیگری قرار دارد که مفصل ساب تالار نام دارد. این مفصل بین استخوان پا و استخوان دیگری در پای شما قرار می‌گیرد (کالکانئوس). این مفصل به شما اجازه می‌دهد تا پای شما به دو طرف حرکت کند. از طرفی، یک رباط بسیار قوی تمام این استخوان‌ها را محکم در جای خود نگه می‌دارد.

آسیب شدید می‌تواند این رباط‌ها را از جای خود بیرون بکشد یا پاره کند. درنتیجه یک فضای غیرطبیعی بین یک یا چند استخوان ایجاد می‌شود. توجه داشته باشید که رباط‌ها بسیار محکم هستند و به‌راحتی از بین نمی‌روند و یا پاره نمی‌شوند. دررفتگی مچ پا آسیبی شدید است که حتی می‌تواند با شکستگی در 1 یا چند استخوان مچ پا همراه باشد. در برخی موارد، دررفتگی مچ پا می‌تواند بدون شکستگی در استخوان‌های مچ پا نیز اتفاق بیفتد. در این صورت، دررفتگی مچ پا همراه با پیچ‌خوردگی شدید مچ پا رخ می‌دهد. پیچ‌خوردگی شدید هنگامی است که رباط‌ها پاره می‌شوند.

دررفتگی می­تواند به صورت کامل یا نیمه دررفتگی باشد. دررفتگی کامل شامل جابه­جایی شدید مفاصل است و درجه بندی دارد. در نوع خفیف آن فرد درد مختصری را حس می­کند و شکل ظاهری پا تغییر چندان محسوسی ندارد. اما در نوع شدید آن، بافت­های اطراف مچ پا دچار کبودی، درد شدید، التهاب، پارگی و ورم می­شوند. در نیمه دررفتگی، مفاصل مچ پا به­طور کامل جابه­جا نمی­شوند، اما فرد آسیب­دیده دچار کشیدگی و پارگی تاندون­ها و رباط­های اطراف مفاصل پا می­گردد.

در صورت بروز حادثه­ای که منجر به پیچ خوردگی پا می­شود، باید سریع­تر به پزشک متخصص ارتوپد مراجعه کنید. درمان هرچه سریع­تر آغاز شود، عوارض کمتری به همراه خواهد داشت. اقدامات درمانی به خصوص در 48 ساعت اول بسیار مهم است.

پیش از رسیدن کمک­های پزشکی یا مراجعه به پزشک، موارد زیر را برای فرد آسیب­دیده انجام دهید تا هم درد کمتر شود و هم آسیب­دیدگی پیشرفت نکند.

• ♦  قرار دادن کمپرس سرد روی ناحیه آسیب­دیده

• ♦  بستن پا

• ♦  بی­حرکت نگه داشتن پا

چه عواملی باعث دررفتگی مچ پا می‌شود؟

دررفتگی مچ پا ناشی از آسیب شدیدی در مچ پا است که می‌تواند در یک تصادف وسیله نقلیه موتوری رخ دهد یا در ورزش بخصوص ورزش‌هایی که نیاز به پریدن دارند اتفاق بیفتد. گاهی نیز در کودکان به دلیل شیطنت‌های بچه گانه و پریدن از روی مبل یا بلندی می‌تواند اتفاق بیفتد. در افرادی که سن بالایی دارند و دچار برخی بیماری‌ها مانند پوکی استخوان هستند نیز ممکن است حتی در اثر ضربه‌های سبک دررفتگی مچ پا اتفاق بیفتد.

چه کسانی بیشتر در معرض دررفتگی مچ پا قرار دارند؟

در صورت وجود شرایط زیر احتمال دررفتگی مچ پا افزایش پیدا می‌کند:

• ♦  وقتی بیش‌ازحد فعالیت‌های ورزشی انجام می‌دهید.

• ♦  اگر قبلاً هم دچار دررفتگی مچ پا، پیچ‌خوردگی یا شکستگی شده باشید.

• ♦  مچ پای شما از بدو تولد غیرطبیعی بوده باشد.

• ♦  اگر شما به بیماری‌هایی مانند سندرم Ehlers-Danlos مبتلا باشید که باعث شل شدن و ضعیف شدن رباط‌های شما می‌شود.

• ♦  اگر شما دخانیات مصرف می‌کنید.

• ♦  اگر اضافه‌وزن داشته باشید یا چاق باشید.

• ♦  اگر پوکی استخوان یا استخوان‌های ضعیف داشته باشید.

علائم دررفتگی مچ پا چیست؟

علائم مختلفی هنگام دررفتگی مچ پا بروز می‌کنند که مهم‌ترین آن‌ها عبارت‌اند از:

• ♦  درد فوری و شدید

• ♦  تورم و کبودی

• ♦  درد در هنگام لمس

• ♦  ناتوانی در تحمل وزن روی پاها

• ♦  ایجاد اختلال در حرکت مچ پا

• ♦  تغییر شکل مچ پا

• ♦  بیرون زدن استخوان

دررفتگی مچ پا چگونه تشخیص داده می‌شود؟

معمولاً پزشک متخصص ابتدا در مورد علائم و سابقه سلامتی شما با شما صحبت خواهد کرد. سپس یک معاینه فیزیکی انجام می‌دهد و شما را از نظر جراحات دیگر بررسی می‌کند. در معاینه فیزیکی ممکن است پزشک به قسمت‌هایی از پایین ساق پا و مچ پای شما فشار وارد کند تا میزان درد و تورم را بررسی نماید. همچنین وجود جریان خون به قسمت‌های مختلف تحتانی پا بررسی می‌شود. سپس برای تشخیص دقیق‌تر ناحیه آسیب‌دیده از تصویر اشعه ایکس استفاده می‌گردد. همچنین ممکن است برای بررسی بهتر به سی‌تی‌اسکن یا MRI نیاز داشته باشید. این روش‌ها به پزشک شما کمک می‌کند جزئیات بیشتری را در مورد آسیب‌دیدگی شما بررسی کند.

در مواردی که آسیب دیدگی به حدی باشد که استخوان از پوست بیرون بزند یا با شکستگی چند استخوان دیگر همراه بوده و نیاز به جراحی داشته باشد، پزشک کارهای معاینه و بررسی را سریع‌تر انجام می‌دهد تا هرچه زودتر درمان را شروع نماید.

دررفتگی مچ پا چگونه درمان می‌شود؟

برای درمان آسیب‌ دررفتگی مچ پا باید حتماً به پزشک ارتوپدی مراجعه کنید. درمان شما ممکن است بسته به نوع دررفتگی و آسیب‌های دیگر متفاوت باشد. انواع روش‌های درمانی برای این آسیب عبارت‌اند از:

♦  تجویز داروهای ضد درد

در مواردی که آسیب زیاد شدید نباشد، پزشک بدون جراحی استخوان‌های شما را به جای خود منتقل می‌کند و برای کاهش دردهای شما داروهای ضد دردی تجویز می‌نماید.

♦  جراحی اورژانسی

گاهی آسیب بسیار شدید است و پزشک نمی‌تواند مسئله را بدون جراحی حل نماید. معمولاً در این موارد باید سریعاً جراحی انجام شود. در حین جراحی، پزشک استخوان‌های شما را در جای خود قرار می‌دهد تا به‌خوبی ترمیم شوند. پزشک شما ممکن است از صفحات و پیچ‌های مخصوص برای نگه‌داشتن استخوان‌ها در محل نیز استفاده کند که به آن تکنیک تثبیت داخلی گفته می‌شود. در صورت آسیب دیدن رباط‌ها، پزشک رباط‌ها را نیز در جراحی ترمیم می‌کند.

♦  استفاده از آتل و گچ

پزشک بعد از جا انداختن مچ پا و یا جراحی معمولاً برای کاهش حرکت و تسریع در روند بهبودی استفاده از آتل را توصیه می‌کند. گاهی نیز باید پا گچ گرفته شود تا به‌طور کامل بدون حرکت بماند و درمان شود.

♦  فیزیوتراپی

بعدازاینکه پای شما کمی خوب شد، پزشک برای توان‌بخشی و بازگشت شما به فعالیت‌های قبلی چندین جلسه فیزیوتراپی را تجویز می‌کند. این تمرینات به شما کمک می‌کند دامنه حرکت و قدرت خود را بازیابی و حفظ کنید. بعد از جراحی و بهبود به‌احتمال‌زیاد باید تا مدتی از عصا استفاده کنید. پزشک یا متخصص طب فیزیکی به شما اطلاع می‌دهند که چه زمانی می‌توانید به فعالیت‌های عادی خود برگردید.

پزشک همچنین ممکن است دارویی برای جلوگیری از لخته شدن خون در پای شما در طول بهبودی تجویز کند. همچنین اگر آسیب ایجاد شده باعث پارگی پوست شده باشد برای جلوگیری از عفونت باید آنتی‌بیوتیک مصرف کنید.

پس از درمان کامل دررفتگی مچ پا، باید دوره بازتوانی را نیز زیر نظر پزشک انجام دهید تا عملکرد مچ پای شما بهبود یابد و بیومکانیک آن به حالت اولیه برگردد.

عوارض احتمالی دررفتگی مچ پا چیست؟

دررفتگی مچ پا ممکن است حتی بعد از درمان به دلایل مختلف مانند عدم درمان صحیح  عوارضی داشته باشد، مانند:

• ♦  سفتی در مفصل شما (فیزیوتراپ می‌تواند به کاهش آن کمک کند)

• ♦  آرتروز مچ پا که باعث درد پایدار (مزمن) مچ پا می‌شود و معمولاً در صورت عدم درمان به‌موقع و صحیح ایجاد خواهد شد.

• ♦  عفونت

• ♦  شکستگی به گونه‌ای که نتواند به‌درستی بهبود یابد که ممکن است به جراحی‌های دوباره نیاز داشته باشد.

• ♦  درد به دلیل وجود پلاک‌ها و پیچ‌های مورد استفاده در جراحی (به همین دلیل توصیه می‌شود بعد از بهبود در طی یک جراحی دیگر پیچ و پلاک‌ها برداشته شوند.)

• ♦  مشکلات ترمیم زخم

• ♦  آسیب رگ‌های خونی یا عصب ناشی از دررفتگی یا شکستگی

جمع‌بندی

دررفتگی مچ پا آسیب‌دیدگی شدیدی است که در آن بین 1 یا چند استخوان از مفصل مچ پا یک جدایی غیرطبیعی ایجاد می‌شود ولی با شکستگی فرق دارد. با ایجاد این آسیب، ممکن است بلافاصله درد شدید، تورم و تغییر شکل قوزک پا را مشاهده کنید. طوری که احتمالاً نمی‌توانید روی پایتان بایستید. درمان ممکن است شامل آتل، گچ، جا انداختن استخوان‌ها توسط پزشک و داروهای ضد درد توسط متخصص ارتوپد باشد. بسیاری از افراد نیز برای درمان به جراحی نیاز خواهند داشت. برخی از افراد ممکن است دچار عوارض شوند که می‌تواند شامل عفونت یا آرتروز در مچ پا باشد. درمان به‌موقع دررفتگی مچ پا توسط متخصصینی باتجربه و کاربلد در زمان مناسب می‌تواند تأثیر زیادی در روند بهبودی شما داشته باشد. در غیر این صورت ممکن است دچار عوارضی مانند ضعیف شدن عملکرد پا، عدم جوش خورد صحیح استخوان‌های شکسته شده، ایجاد دردهای مزمن و پایدار تا آخر عمر و ... شوید.

خوشبختانه در کلینیک تخصصی ما تیمی از متخصصین بسیار باتجربه در این زمینه فعال هستند که می‌توانند شما را به‌طور کامل ارزیابی کرده و درمان‌های لازم را انجام دهند.  جهت مشاوره یا مراجعه به این کلینیک می‌توانید از لینک‌های موجود در سمت چپ صفحه استفاده کنید. صفحه تماس با ما