علت سوزش کف دست و پا؛ آسیب یا به دام افتادن عصب، نوروپاتی محیطی و سندرم درد منطقهای پیچیده

شاید شما هم تاکنون شاهد سوزش کف دست و پا در بدن خود و اطرافیان بوده¬اید. باید بدانید بیماری¬های زیادی هستند که می¬توانند علت سوزش کف دست و پا باشند. شما باید در هنگام بروز و دوام این علائم بسیار آگاهانه به بررسی و عوامل به وجود آمدن این عارضه بپردازید. سوزش در این نقاط می¬تواند نشانه عارضه جدی در اعضاء بدن باشد. به طور مثال مشکلات مختلف کبد و سوزش کف پا گاهی اوقات رابطه مستقیمی دارند. ما در این مطلب اطلاعات مفیدی را در مورد علت سوزش کف دست و پا و بیماری¬های پشت پرده این سوزش در اختیار شما قرار خواهیم داد. 

به طور کلی علت سوزش کف دست و پا چیست؟

گزگز و سوزش، به خواب رفتن و بی¬حسی دست و پا از علائم بسیار شایعی است که می¬تواند منشاء انواع عوارض پزشکی باشد. شما ممکن است آن را با درد سیاتیک اشتباه بگیرید تا جایی که برای تسکین این احساس سوزش، از پماد و داروهای سیاتیک استفاده کنید. در وهله اول دلیل سوزش کف دست و پا ناشی از فشار اعصاب شماست که می¬تواند به علت به خواب رفتن روی دست و بازو یا روی هم انداختن پاها برای مدت طولانی باشد. اگر بخواهیم به طور تخصصی¬تر بگوییم گزگز و سوزن¬سوزن شدن دست و " داغ شدن و سوزش کف پا نشانه چیست؟" باید به موضوعات جدی¬تر مانند آسیب عصبی، عارضه نوروپاتی محیطی و دیابت بپردازیم. شما باید دقت داشته باشید که در صورتی که دیابت ندارید و به طور مداوم این احساس سوزش را تجربه می¬کنید؛ باید اقدامات درمانی را جدی بگیرید؛ زیرا علت سوزش کف دست و پا در شما می¬تواند ناشی از بیماری¬های خطرناک عصبی باشد که در صورت عدم درمان پیشروی کرده و ممکن است حتی منجر به فلج اندام شود. 

 چه رابطه¬ای بین کبد و سوزش کف پا وجود دارد؟

همان¬طور که می¬دانید هپاتیت به معنای التهاب کبد می¬باشد. در رابطه با کبد و سوزش کف پا باید گفت در موارد پیشرفته هپاتیت، برخی از بیماران دچار خارش و سوزش پوست در دست¬ها و پاهای خود می¬شوند. متخصصان می¬گویند احساس سوزش و خارش کف پا می¬تواند از عوارض و نشانه¬های هپاتیت باشد. 
آن¬ها می‌گویند نه تنها بیماری هپاتیت دلیل سوزش کف دست و پا است؛ بلکه افراد مبتلا به این بیماری در روند درمان نیز شاهد سوزش و خارش زیادی روی دست¬ها و پاهای خود هستند. عوارض جانبی درمان هپاتیت باعث می¬شود؛ پوست به شدت خشک شود و درمان هپاتیت در کبد و سوزش کف پا و دست در راستای هم اتفاق می‌افتند. 
بیماری کبدی الکلی نیز می¬تواند باعث گزگز یا بی¬حسی در پاها ¬شود. علت سوزش در کف دست و پا همچنین می¬تواند نتیجه دیابت باشد که در افراد مبتلا به مشکلات کبدی شایع¬تر است؛ زیرا کبد عضوی است که سطح گلوکز را تنظیم می¬کند. هر سه این شرایط می¬توانند باعث نوروپاتی محیطی شوند که به اعصاب خارج از مغز و نخاع آسیب می¬رساند. باید توجه داشته باشید که هر یک از این علائم، دلیل کافی برای این امر خواهد بود که شما باید به دنبال مراقبت¬های پزشکی باشید. 
پزشکان توصیه می¬کنند که اگر تورم مداومی دارید که بعد از دو تا پنج روز درمان خانگی اصلاً بهبود نمی¬یابد، درد مداومی دارید که پس از چند هفته خوب نمی¬شود یا به طور مداوم سوزش، بی¬حسی یا احساس گزگز دارید، باید به پزشک برای تشخیص و درمان صحیح و به‌موقع مراجعه کنید.

داغ شدن و سوزش کف پا نشانه چیست؟

برای پاسخ به این سوال که "داغ شدن و سوزش کف پا نشانه چیست؟" باید به سندرم پاهای سوزشی بپردازیم. سندرم پاهای سوزشی که به عنوان سندرم گریرسون-گوپالان نیز شناخته می‌شود؛ مجموعه‌ای از علائم می‌باشد که در آن پاها معمولا به‌طور ناخوشایندی دچار گرما و درد می‌شوند. احساس سوزش در شب شدیدتر می¬شود و در طول روز به طور معمول کمی تسکین پیدا می¬کند. علائم امکان دارد از خفیف تا شدید متغیر باشند. 
گرما و درد می‌توانند به کف پا محدود شوند، اما ممکن است بالای پاها، مچ پاها و حتی ساق پا را نیز تحت تأثیر قرار دهند. علائم سندرم پاهای سوزشی می¬تواند ناشی از شرایط یا بیماری¬های مختلفی باشد. با بررسی همه آن¬ها می¬توانیم به طور کلی به این سوال پاسخ دهیم که " داغ شدن و سوزش کف پا نشانه چیست؟"

1.    آسیب یا به دام افتادن عصب
علت¬های احتمالی زیادی برای آسیب عصبی وجود دارد. احتمال دارد به دلیل بیماری‌های مختلف ایجاد شده، آسیب‌های کمر یا شکستگی تدریجی(تغییرات دژنراتیو) ستون فقرات، جراحی، استفاده از داروهای شیمی‌درمانی یا سایر داروها یا قرار گرفتن در معرض سموم رخ دهد.

2.    نوروپاتی محیطی 
نوروپاتی محیطی یکی از شایع¬ترین علل سندرم پاهای سوزشی است. این عارضه زمانی اتفاق می¬افتد که اعصاب حسی محیطی که نخاع را به اندام¬ها متصل می¬کنند، آسیب ببینند. افرادی که برای مدت طولانی به دیابت مبتلا بوده¬اند یا افرادی که سطح گلوکز در خونشان پایین است، بیشتر در معرض خطر نوروپاتی محیطی هستند. نوروپاتی محیطی مرتبط با دیابت به تدریج ایجاد می¬شود و ممکن است در طول زمان بدتر شود. سایر شرایطی که می¬توانند باعث نوروپاتی محیطی شوند، عبارت¬اند از:

1.    عوامل شیمی درمانی
2.    بیماری¬های ارثی
3.    اختلالات خودایمنی (از جمله آرتریت روماتوئید)
4.    قرار گرفتن در برابر مواد شیمیایی سمی به طور مستقیم
5.    عفونت های مختلف
6.    نارسایی در کلیه
7.    اعتیاد به موادی همچون الکل 
8.    عدم تعادل در تغذیه
9.    کمبود برخی از ویتامین‌های مهم و ضروری مانند ویتامین B
10.    سندرم سوء جذب مواد غذایی مناسب 
 
3.    سندرم تونل تارسال 
تونل تارسال در واقع فضای باریکی در داخل مچ پا و در نزدیکی استخوان¬های مچ پا است. فشردگی عصب تیبیال خلفی (عصب پشت بزرگترین استخوان دراز ساق پا) به هر دلیلی در داخل تونل تارسال می¬تواند منجر به احساس سوزش، سوزن سوزن شدن یا درد در قسمت¬هایی از پا شود. قسمت داخلی مچ پاها و ساق پاها نیز ممکن است تحت تأثیر قرار گیرند.

4.    نوروم مورتون 
نوروم مورتون زمانی رخ می‌دهد که بافت عصبی بین استخوان¬های پایه انگشتان پا ضخیم شده و باعث درد شود. کفش‌های خیلی تنگ می‌توانند باعث ایجاد این نوع نوروما شوند؛ اگرچه نوروم مورتون ممکن است ناشی از آسیب‌های ورزشی، استرس یا حرکت غیرطبیعی پا نیز باشد.

5.    سندرم درد منطقه¬ای پیچیده 
این اختلال عصبی نادر و در عین حال بسیار دردناک بوده و ممکن است پس از جراحت یا جراحی رخ دهد.

6.    اختلال شارکو ماری توث 
این اختلال عصبی ارثی امکان دارد باعث آسیب به اعصاب محیطی پاها و خود پاها شود. آسیب وارده به مرور زمان بدتر می¬شود. این اختلال عضلات و اعصاب اندام¬ها را تحت تأثیر قرار می¬دهد و در نتیجه باعث ضعف غیرطبیعی و آسیب به قوس¬های پا می¬شود. فشار غیرعادی روی پاها می‌تواند مستعد شکستگی‌های استرسی باشد. اغلب این افراد برای عملکرد بهتر به بریس نیاز دارند.

7.    دیابت 
دیابت نوع 1 و 2 ممکن است بر اعصاب محیطی بدن، به ویژه اعصاب حسی پاها یا دست‌ها تأثیر بگذارد. سطوح بالای گلوکز یا دیابت کنترل نشده می¬تواند باعث آسیب به اعصاب محیطی، به ویژه در دراز مدت شود. سطح بالای گلوکز خون بر انتقال سیگنال بر این اعصاب تأثیر می¬گذارد و می¬تواند دیواره رگ¬های خونی را ضعیف کند.

8.    کم کاری تیروئید 
غده تیروئید کم کار ممکن است همراه با افزایش وزن باعث احساس سوزش در پاها و دست‌ها، خشکی پوست یا خستگی شود و علت سوزش کف دست و پا باشد.

9.    عفونت¬های مختلف
عفونت‌های مختلفی مانند پای ورزشکار (tinea pedis ) میتواند علت سوزش کف دست و پا باشد. این عفونت قارچی توسط قارچ¬های کپک مانند به نام درماتوفیت ایجاد می شود که در مناطق مرطوب و گرم پوست رشد می¬کنند و بیشتر پاها را درگیر می‌کند ولی احتمال آن برای دست هم وجود دارد. کفش‌ها و جوراب‌های مرطوب و محیط‌های مرطوب به قارچ‌ها اجازه رشد و گسترش می‌دهند. علائم پای ورزشکار ممکن است شامل خارش و سوزش بین انگشتان پا و کف پا باشد.

10.    اریترومالژیا یا اریترمالژیا
این اختلال کم یاب در یمان بیماران می¬تواند سبب ایجاد دردی ناراحت کننده، احساس سوزش، افزایش میزان دمای پوست و قرمزی قابل مشاهده (اریتم) انگشتان پا و کف پا شود. حتی دست¬ها هم ممکن است تحت تأثیر این مشکل قرار بگیرند. علت دقیق این بیماری هنوز به درستی شناخته نشده است. حملات ممکن است فقط در زمان‌های خاصی رخ دهند و از چند دقیقه تا چند روز طول بکشند یا درد و سوزش ممکن است مداوم باشد. ناحیه آسیب دیده، امکان دارد حساس، متورم و گرم شود. این اختلال نیز می¬تواند دلیل سوزش کف دست و پا باشد.

11.    کفش¬های تنگ و نامناسب 
 از جمله دلایل ساده¬ای که می¬تواند علت سوزش کف دست و پا باشد؛ کفش‌های تنگ یا جوراب‌ها و دستکش‌های تنگ هستند. 

12.    آلرژی
موادی که برای ساختن کفش، جوراب و دستکش¬ها استفاده می¬شود؛ ممکن است نشانه های سوزش را ایجاد کند و علت سوزش کف دست و پا باشد.

13.    درماتیت تماس 
رنگ¬ها یا عوامل شیمیایی مورد استفاده برای برنزه کردن چرم کفش نیز ممکن است باعث تحریک پوست شود.
علت¬های دیگر و ساده¬تر مانند بیماری کوهستانی مزمن، سندرم گیتلمن، لیشمانیوز، مولتیپل اسکلروزیس، اختلال روانی (روان تنی)، علل ارثی و علل ناشناخته (ایدیوپاتیک) شایع ترین علائم سندرم پاهای سوزشی هستند.

علت سوزش کف دست چپ چیست؟

افراد زیادی هنگام مراجعه به پزشک به طور ویژه این سوال را دارند که "علت سوزش کف دست چپ چیست؟" بسیاری از بیماران از سوزش دست یا سوزش انگشتان رنج می¬برند. این بدان معناست که دست یا انگشتان آن‌ها احساساتی مانند سوزش، درد، خارش، گزگز و سوزن¬سوزن شدن یا همه این احساسات غیرعادی را با هم دارند. باید بدانید شرایط مختلفی می¬تواند باعث سوزش کف دست شما شود. 
این شرایط از آلرژی¬های غذایی ساده تا شرایط شدیدتر مانند سندرم تونل کارپال را شامل می¬شوند. برای پاسخ به این پرسش که "علت سوزش کف دست چپ چیست؟" می¬بایست به طور کلی و عمقی تمام عوامل را در نظر بگیرید. این احساس سوزش در دست یا انگشتان شما معمولاً به یکی از شش دلیل زیر مربوط می-شود:

عفونت
علت اصلی سوزش دست یا انگشتان در شرایط عفونت منشأ آشکارتری دارند. به عنوان مثال، اگر عفونت دارید، احتمالاً پوست دست شما کنده شده و سپس باکتری وارد آن شده است. در چنین شرایطی علت سوزش کف دست و پا فقط نتیجه عفونت و التهاب است.

واکنش به یک دارو
داشتن واکنش به دارو نیز یکی از دلایل احساس سوزش و گزگز است. اگر یک رژیم دارویی جدید را شروع کرده یا داروهای خود را عوض کرده¬اید و احساس سوزش در دست¬ها دارید، ممکن است این سوزش واکنش به داروی جدید باشد. همچنین ممکن است تداخلی بین داروی جدید و سایر داروهایی که مصرف می¬کنید وجود داشته باشد.

آلرژی
آلرژی علت آشکار دیگری است که می¬تواند دلیل سوزش کف دست و پا باشد. شما ممکن است به یک ماده خاص حساسیت داشته باشید. برخی از مواد غذایی محرک آلرژی شناخته شده از جمله تخم مرغ، شیر، بادام زمینی، مغزهای درختی، صدف، سویا و گندم هستند. نیش حشرات یا دست زدن به برخی گیاهان نیز می-تواند آلرژی ایجاد کند و منجر به تحریک و سوزش کف دست و پا و انگشتان خواهد شد. 

سندرم تونل کارپال
بیماری رایجی به نام سندرم تونل کارپ (تونل کارپال) یک وضعیت پیشرونده و دردناک است که میلیون¬ها نفر را تحت تاثیر قرار می¬دهد. این بیماری باعث ایجاد سوزش در انگشتان و دست می¬شود. علاوه بر آن باعث بی‌حسی، سوزن¬سوزن شدن و ضعف نیز می¬شود. بسیاری از مبتلایان درد را هم احساس می¬کنند. این بیماری در درجه اول سطح کف دست و بیشتر نوک انگشتان را تحت تاثیر قرار می¬دهد. 

نوروپاتی
سوزش دست¬ها به دلیل نوروپاتی نیز بسیار شایع است. نوروپاتی را می¬توان یکی از پاسخ¬های اصلی این سوال دانست که "علت سوزش کف دست چپ چیست؟" نوروپاتی در واقع یک اختلال شایع در بیماران دیابتی و افرادی است که بیش از حد الکل مصرف می‎کنند. نوروپاتی یک بیماری نیست، بلکه آسیبی است که از یک بیماری مانند دیابت ناشی می¬شود. در شرایط عادی، اعصاب سیگنال¬هایی را از مغز به عضلات بدن (اعصاب حرکتی) منتقل می¬کنند.
 سایر اعصاب سیگنال¬های حس را از بدن به مغز (اعصاب حسی) منتقل می¬کنند. اما در برخی از بیماری¬هایی که باعث نوروپاتی می¬شوند، این سیگنال¬ها مختل می¬شوند. علائم نوروپاتی بستگی به این دارد که کدام یک از آن اعصاب آسیب دیده باشد. به عنوان مثال، اعصاب حرکتی می¬توانند باعث گرفتگی و ضعف عضلانی شوند. در مقابل، آسیب به اعصاب حسی می¬تواند باعث سوزش دست و پا شود. 

اریترومالژی
اریترومالژیا یک بیماری عروق خونی است. این بیماری نسبتاً کم یاب بین جمعیت های بالینی است. اریترومالژی اغلب با اسکلرودرمی سیستمیک که یک بیماری خود ایمنی است؛ رخ می¬دهد. علائم اریترومالژیا شامل شعله ور شدن سوزش دست و پا است. این سوزش در بازوها، پاها و صورت کمتر دیده می¬شود. با وجود این بیماری اغلب، پوست گرم، متورم و قرمز است. اگر علت اریترومالژیا ژنتیکی باشد یا ناشناخته باشد به آن اریترومالژی اولیه و اگر بیماری دیگری باعث آن شود، به آن اریترومالژی ثانویه می¬گویند. 
 

علت سوزش کف دست و پا ناشی از سندرم تونل کارپال چگونه درمان می¬شود؟

شما می¬توانید علائم تونل کارپال مانند درد یا سوزش دست و یا انگشتان را اگر علائم خفیف باشند؛ به راحتی درمان کنید اما اگر علائم در مرحله شدید باشد، درمان آن دشوارتر است. اکثر مواقع در تونل کارپال، علائم به شکل بسیار مطلوبی به بریس‌بندی، ورزش و ماساژ پاسخ می‌دهند. روش¬های زیر در درمان این عارضه بسیار مؤثر هستند.

1.    بریس مچ دست
بریس به دست شما این فرصت را می¬دهد که در حالت طبیعی و خنثی خود استراحت کند. به این معنی که هیچ استرسی روی مفصل وجود ندارد. این استراحت در شب بسیار مهم است زیرا وقتی می خوابیم، ناخودآگاه دست خود را بیش از حد خم می¬کنیم. دراز کردن بیش از حد دست و بیش از حد خم شدن آن، آسیب زیادی به داخل مفصل مچ وارد می¬کند. اما مچ بند از این حرکت در هنگام خواب جلوگیری می¬کند. به همین دلیل بهترین راه برای استراحت دست در شب است. 

2.    تمرینات کششی
تمرینات کششی ساده انگشتان دست و تاندون¬ها را شل می¬کند. تمرینات کششی همچنین محدودیت¬هایی را که باعث التهاب تاندون می¬شوند را از بین می¬برد. جای تعجب نیست که تمرینات کششی از قوی ترین مبارزان تونل کارپال هستند. 

3.    ماساژ دادن
ماساژ مچ دست و ساعد شاید قوی¬ترین درمان غیرجراحی تونل کارپال باشد. این اقدام چسبندگی و محدودیت تاندون¬ها را می¬شکند. ماساژ باعث کاهش التهاب و تورم تاندون می¬شود. این اتفاق بدان معناست که فشار روی عصب میانی کاهش می¬یابد و علائم دردناک یا سوزش نیز کاهش می¬یابند.
دو مزیت دیگر ماساژ برای درمان تونل کارپال این است که در وهله اول، جریان خون را تقویت می¬کند که برای روند بهبودی بسیار مهم است. همچنین حذف تجمع مایع اضافی در داخل مفصل مچ را تسهیل می¬کند. هر دوی این¬ها به روند بهبودی کمک می¬کند و دست شما را دوباره به حالت عادی باز می¬گرداند.

علت سوزش کف دست و پا ناشی از نوروپاتی چگونه درمان می¬شود؟

علت اصلی نوروپاتی دیابت است. بنابراین، کنترل صحیح دیابت برای تسکین علائم نوروپاتی بسیار مهم است. در واقع، کنترل ساده قند خون معمولاً کافی است تا به اعصاب اجازه دهد تا از هرگونه آسیب ناشی از دیابت بهبود یابند. علاوه بر این، اگر سیگار می¬کشید، آن را متوقف کنید. سیگار کشیدن عروق خونی را منقبض کرده؛ در نتیجه خون کمتری به اعصاب می¬رسد.
 اگر سیگار را ترک کنید، خون بیشتری به رگ¬های خونی می¬رسد و آن¬ها می¬توانند سریع¬تر بهبود یابند. همچنین اعصاب با ورزش، خون بیشتری دریافت کرده و در نتیجه اکسیژن بیشتری دریافت می¬کنند. این به بهبود اعصاب کمک می¬کند و هرگونه عوارض دیگر دیابت را کاهش می¬دهد.
اگر نوروپاتی مزمنی دارید که باعث سوزش دست یا پا می¬شود، می¬توانید داروهای مورد تایید بنیاد عمل نوروپاتی را مصرف کنید. این داروها شامل موارد زیر هستند: 

1.    نورتریپتیلین
2.    پرگابالین
3.    گاباپنتین،
4.    مهارکننده¬های بازجذب سروتونین- نوراپی نفرین
 

 علت سوزش کف دست و پا ناشی از ایتروملالژی چگونه درمان می¬شود؟

این نکته بسیار مهم است که اریترومالژی قابل درمان نیست. با این حال، درمان¬هایی برای کاهش علائمی مانند سوزش دست و پا ناشی از این بیماری وجود دارد. شما برای درمان این عوارض ابتدا باید سعی کنید؛ مشخص کنید که کدام محرک¬ها باعث شعله ور شدن علائم می¬شوند. 
اگر بتوانید از محرک¬ها جلوگیری کنید، می¬توانید از شعله¬ور شدن آن جلوگیری کنید. محرک¬های شناخته شده اریترومالژیا خوردن غذاهای تند، افزایش دمای بدن (ورزش یا حتی گرفتن دوش آب گرم) یا نوشیدن الکل هستند. اگر بتوانید از این محرک¬ها اجتناب کنید یا حداقل محدودشان کنید، علائم بهبود پیدا خواهند کرد. 
زمانی که تغییرات سبک زندگی کمکی نمی¬کند، داروهایی در دسترس هستند که نتایج خوبی در اکثر افراد دارند. با این حال، آن¬ها به همه افراد مبتلا به اریترومالژیا کمک نمی¬کنند. طیف وسیعی از درمان‌های دارویی می‌تواند درد یا سوزش دست‌های مرتبط با اریترومالژیا را کاهش دهند که باید توسط متخصص تجویز شوند. برخی از این داروها عبارتند از: 

1.    لیدودرم 
2.    آسپرین
3.    تگرتول
4.    گاباپنتین
5.    الاویل

سخن آخر

در این مطلب سعی کردیم شما را در مورد علت سوزش کف دست و پا آگاه کنیم. سوزش و گزگز کف دست یا پا می¬توانند علت¬هایی معمولی به سادگی به خواب رفتن این اعضاء داشته باشند یا اینکه نشانه و علائم یک بیماری خطرناک باشند.
 شما می¬بایست با تجربه این سوزش¬ها، علت سوزش کف دست و پا را توسط یک متخصص بررسی کنید تا هرچه زودتر علت آن مشخص گردد. زیرا برخی از این موارد مانند نوروپاتی محیطی پیشرونده هستند و در صورت عدم پیگیری درمان حتی می‌توانند منجر به فلج اندام شوند.
 پزشکان مرکز ما با بالاترین برد تخصصی به بهترین شکل علت سوزش کف دست و پا شما را تشخیص داده و درمان می¬کنند. اگر در صورت بروز این علائم قصد مشاوره یا گرفتن نوبت دارید؛ در قسمت تماس با ما با مرکز ما در ارتباط باشید!