دیسکوپاتی گردن
دیسکوپاتی گردن یا Cervical discopathy که به آن بیماری دیسک دژنراتیو گردن نیز گفته میشود یکی از علت‌های شایع درد گردن است که اغلب تا بازو‌ها نیز کشیده میشود. این آسیب زمانی ایجاد میشود که یک یا چند دیسک از دیسک‌های موجود بین مهره‌های ستون فقرات گردنی به دلیل سایش و یا ضربه تخریب شوند. دیسکوپاتی گردن زمانی مشخص میشود که دیسک گردن آسیب دیده باعث ایجاد علائمی مانند درد در ناحیه گردن شود.
با توجه به اینکه دیسکوپاتی گردن یک آسیب پیش‌رونده است شما باید با دیدن اولین علائم مانند درد گردنی که بعد از چند روز استراحت بهبود پیدا نمی‌کند، حتماً به یک متخصص ارتوپد یا ستون فقرات خوب مراجعه کنید تا در صورت تشخیص آسیب دیسک گردن روند مراقبتی و درمانی را شروع نمایید.شما می‌توانید برای اطمینان از ارزیابی کامل توسط متخصصینی متبحر و باتجربه در این زمینه با مدرن‌ترین تجهیزات پزشکی بروز دنیا به کلینیک دکتر فرزاد مراجعه نمایید تا بهترین تشخیص و درمان در زمان مناسب برایتان انجام شود. در ادامه با ما همراه باشید تا اطلاعات بیشتری در مورد دیسکوپاتی گردن به شما بدهیم.
فهرست مطلب:
خوشبختانه در کلینیک تخصصی دکتر فرزاد تیمی از متخصصین بسیار باتجربه در این زمینه فعال هستند که می‌توانند شما را به‌طور کامل ارزیابی کرده و درمان‌های لازم را انجام دهند. جهت مشاوره با پزشکان این کلینیک می‌توانید از لینک‌های ارتباطی موجود در سمت چپ صفحه استفاده نمایید. تماس با کلینیک دکتر فرزاد
به‌طورکلی در ستون فقرات گردنی شش دیسک گردن بین مهره‌های ستون فقرات قرار گرفته است که وظیفه آنها مهار ضربه‌ها و شوک‌های وارد شده است و همچنین از سایش استخوان‌های مهر‌ه‌ای بر روی یکدیگر در زمان حرکت آنها جلوگیری می‌کنند. از طرفی به نگه‌داشتن سر روی بدن کمک می‌نمایند. هرکدام از این دیسک‌ها از یک لایه خارجی سخت اما انعطاف‌پذیر شامل رشتههای غضروفی بافته شده تشکیل شده‌اند که در علم پزشکی به آن آنولوس فیبروسوس گفته میشود. داخل حلقه فیبروسوس نیز یک فضای داخلی نرم است که با ماد‌ه‌ای ژل مانند به نام موکوپروتئینی یا nucleus pulposus پر شده است. در اصل این هسته ژل مانند است که خاصیت جذب شوک را به دیسک می‌دهد.
در کودکان، دیسک‌ها دارای حدود ۸۵ درصد آب هستند؛ اما دیسک‌ها به مرور در طول روند پیری به‌طور طبیعی آب خود را از دست می‌دهند و همین امر به مرور منجر به دیسکوپاتی گردن یا آسیب به دیسک گردن میشود. درواقع دیسک‌ها با از دست دادن رطوبت خود قدرت محافظت کمتری دارند و احتمال پارگی یا ترک در آنها زیاد میشود. از طرفی در این عضو دریافت مواد مغذی و متابولیت‌ها از طریق انتشار در مهره‌های مجاور و صفحات انتهایی غضروفی صورت می‌گیرد. در نتیجه خون‌گیری مستقیم نداشته و قدرت ترمیم خود را ندارند.
به این ترتیب، پارگی دیسک یا به طور کامل بهبود نمی‌یابد یا بافت اسکار ضعیف‌تری ایجاد میکند که احتمال شکستن مجدد آن وجود دارد.
درحالی‌که تقریباً همه افراد با بالا رفتن سن به نوعی به بیماری دژنراتیو گردن مبتلا می‌شوند، عواملی وجود دارد که می‌توانند احتمال بروز دیسکوپاتی گردن را افزایش دهند و یا علائم آن را زودتر و بیشتر بروز دهند. از جمله این عوامل عبارتند از:
- طبق مطالعات و تحقیقات انجام شده دراین‌باره ژنتیک افراد تأثیر بیشتری نسبت به سبک زندگی در ابتلا به دیسکوپاتی گردن دارد.
- وزن اضافی نیز با افزایش خطر ابتلا به دیسکوپاتی گردن رابطه مستقیم دارد.
- عامل خطر دیگر مصرف سیگار و دخانیات است که این عادت می‌تواند مانع از رسیدن مواد مغذی به دیسک‌ها شود و رطوبت موجود در دیسک‌ها سریع‌تر از بین میرود.
- علاوه بر این، آسیب‌هایی مانند ضربه در تصادف به ستون فقرات، گاهی اوقات می‌تواند باعث ایجاد یا تسریع دیسکوپاتی گردن شود.
- مشاغلی که به واسطه آنها سر به مدت زیادی در حالت خمیده قرار دارد. شغلهای کارمندی، تعمیراتی، ساخت ابزار و... از این دسته میباشند.
-
علائم دیسکوپاتی گردن می‌تواند در افراد مختلف بسیار متفاوت باشد. درد مهم‌ترین علامت این آسیب است که در برخی افراد به‌صورت خفیف شروع شده و به تدریج افزایش پیدا میکند؛ اما در برخی نیز به‌صورت ناگهانی و زیاد شروع میشود. حتی گاهی درد‌های ناشی از دیسکوپاتی گردن به حدی زیاد است که فرد را برای انجام امور روزمره ناتوان میکند. سایر علائم نیز شامل بی‌حسی یا ضعف در بازوهاست که می‌تواند تا پایین دست نیز کشیده شود.
ممکن است فرد مبتلا به دیسکوپاتی، تنها گردن درد معمولی داشته باشد و این درد به نقاط دیگر سرایت نکند. اما معمولاً این درد به سر، بازو و شانهها نیز کشیده میشود. اگر به دلیل دیسکوپاتی، رشتههای عصبی نیز تحریک شده باشند، فرد احساسات ناخوشایندی مانند گزگز، مورمور، احساس برق گرفتگی، سرد و گرم شدن ناگهانی بدن و... را تجربه کند. این احساسات ناخوشایند پاراستزی نام دارند که اغلب به دلیل وارد شدن فشار بر رشتههای عصبی یا نخاع ایجاد میگردد.
درد‌های ناشی از دیسکوپاتی گردن، احتمالاً طی چند هفته یا چند ماه با مراقبت‌های خانگی و البته تحت نظر یک متخصص ارتوپد خوب برطرف می‌شوند. بااین‌حال، سایر علائم بیماری دیسک آسیب‌دیده به‌احتمال‌زیاد مزمن می‌شوند و اگر عصب‌های نخاعی نیز به دلیل پارگی دیسک دچار فشار شوند، آسیب جدی‌تر میشود و گاهی علائمی مانند عدم تعادل در بدن یا عدم کنترل مثانه و روده پدیدار خواهند شد که در این صورت چاره‌ای جز جراحی برای درمان و جلوگیری از عوارضی مانند فلج بدن وجود ندارد.
یکی از موارد خطرناک در صورت آسیب به دیسک‌های گردنی فشرده شدن طناب نخاعی عبوری از ستون فقرات گردنی است. هرچه ستون فقرات گردنی بیشتر تحلیل رود، احتمال اینکه کانال نخاعی تنگ شود و نخاع را در معرض خطر قرار دهد بیشتر است. اگر نخاع فشرده شود، میلوپاتی ایجاد میشود و این عارضه علائم زیر را به وجود خواهد آورد:
- مشکل در حرکت دست‌ها و یا پا‌ها
- عدم تعادل و هماهنگی در بدن
- بیاختیاری ادرار و مدفوع
- احساس ضعف و یا بی‌حسی در هر نقطه زیر گردن
- درد‌های شوک مانند در بازو‌ها یا پا‌ها که با خم شدن به جلو بدتر خواهند شد.
- پاراستزی ( احساسات مختلفی مانند مورمور شدن، گزگز، برق گرفتگی و... که معمولاً در دست و انگشتان دست بروز میکند.)
این بیماری معمولاً با مراحل زیر تشخیص داده میشود:
تاریخچه پزشکی
ابتدا، پزشک علاوه بر اطلاع از علائم فعلی، سابقه پزشکی شما را نیز بررسی می‌نماید.
معاینه فیزیکی
در مرحله بعد، پزشک با لمس قسمت‌های مختلف گردن و بررسی دامنه حرکتی گردن، یک معاینه فیزیکی کامل و دقیق انجام می‌دهد. در طول این معاینه، ممکن است از شما خواسته شود حرکات خاصی را انجام دهید و میزان درد یا احساستان در حین انجام آنها را بیان کنید. گفتن آنچه واقعاً اتفاق می‌افتد، می‌تواند کمک بزرگی به پزشک در تشخیص صحیح نماید.
تجویز آزمایشهای مورد نیاز
اگر درد شدید باشد یا علائم عصبی مانند درد، سوزن‌سوزن شدن یا ضعف در شانه، بازو یا دست وجود داشته باشد، پزشک احتمالاً عکس‌برداری را برایتان تجویز میکند. گاهی یک عکس‌برداری ساده با اشعه ایکس کافیست، اما معمولاً پزشک برای بررسی دقیق از ام‌‌آرآی استفاده میکند تا کاملاً مشخص شود آسیب در کدام نقطه و با چه شدتی رخ داده است؟
برای کاهش علائم دیسکوپاتی گردن پزشک متخصص معمولاً یک یا چند مورد از گزینه‌های درمانی زیر را توصیه میکند:
استراحت یا اصلاح شیوه زندگی
برخی از فعالیت‌ها ممکن است علائم آسیب در گردن را بیشتر کند که از آن جمله می‌توان به جلو کشیدن گردن برای مشاهده مانیتور کامپیوتر یا برخی حرکت‌های شنا اشاره نمود. خودداری یا تعدیل برخی فعالیت‌ها برای چند روز یا چند هفته معمولاً باعث کاهش علائم درد میشود. علاوه بر این، حفظ حالت درست بدن توصیه میگردد. تغذیه سالم، هیدراته ماندن و ترک سیگار نیز همگی شیوه‌های درست زندگی برای حفظ سلامت دیسک‌ها هستند.
کنترل درد با دارو‌های خوراکی یا تزریقی
مسکن‌های بدون نسخه مانند استامینوفن (مثل تیلنول)، ایبوپروفن (مانند ادویل، موترین) یا سایر دارو‌های این چنینی ممکن است برای درد‌های خفیف مفید باشند. در غیر این صورت، دارو‌های ضد درد قوی‌تری مانند استروئید‌های خوراکی یا شل‌کننده‌های عضلانی تجویز میشود. گزینه‌های دیگر می‌تواند شامل تزریق استروئید یا گاز اوزون باشد که دارو را مستقیماً به قسمت خاصی از گردن تزریق می‌کنند تا درد کاهش پیدا کند. تزریق اوزون و کورتون یک روش بسیار کارآمد برای تسکین درد است که اگر توسط یک متخصص ارتوپد متبحر انجام شود، تا مدتها درد دیسک گردن و فشار بر روی رشتههای عصبی از بین میرود.
یخ و یا گرما درمانی
برخی از افراد با استفاده از کیسه یخ یا بسته‌های ژل گرم شده بر روی قسمت دردناک، علائم را کاهش می‌دهند.
ورزش و یا فیزیوتراپی
اکثر برنامه‌های درمانی غیر جراحی برای دیسکوپاتی گردن شامل نوعی برنامه ورزشی و کششی است. یک فیزیوتراپیست یا سایر متخصصان آموزش دیده می‌توانند رژیم ورزشی و کششی مناسبی را به شما بدهند. به‌طورکلی، افزایش قدرت و انعطاف‌پذیری در گردن می‌تواند خطر آسیب‌های دیسکی را کاهش دهد.
جراحی برای درمان دیسکوپاتی گردن به‌طورکلی در دو مورد در نظر گرفته میشود:
- وقتی علائم عصبی مانند بی‌حسی، ضعف مداوم بازو، مشکل در راه رفتن یا کنترل روده وجود دارد. اگر علائم عصبی ناشی از دیسکوپاتی گردن باشد، خطر آسیب دائمی عصب وجود دارد و ممکن است جراحی برای کاهش فشار بر عصب توصیه شود.
- در حالت دوم زمانی جراحی لازم است که درد مزمن و شدید است و پس از حداقل شش ماه درمان‌های غیر جراحی به میزان کافی تسکین دهنده نباشند و فعالیت‌های روزانه با مشکل مواجه شوند.
دیسکوپاتی گردن یا آسیب‌های دیسکی می‌توانند از خفیف تا شدید متفاوت باشند؛ اما آنچه مشخص است این است که این آسیب یک عارضه پیش‌رونده است که اگر به آن توجه نکنید با سرعت بیشتری پیشروی میکند و احتمال نیاز به جراحی را افزایش می‌دهد؛ اما درصورتی‌که در همان ابتدا با دیدن علائم به موقع به یک کلینیک ارتوپد خوب مراجعه نمایید و بیماری تشخیص داده شود، خیلی راحت‌تر می‌توان علائم و سرعت پیشروی آسیب را کاهش داد.
خوشبختانه در کلینیک تخصصی دکتر فرزاد تیمی از متخصصین بسیار باتجربه در این زمینه فعال هستند که می‌توانند شما را به‌طور کامل ارزیابی کرده و درمان‌های لازم را انجام دهند. جهت مشاوره با پزشکان این کلینیک می‌توانید از لینک‌های ارتباطی موجود در سمت چپ صفحه استفاده نمایید. تماس با کلینیک دکتر فرزاد