درمان پوکی استخوان مردان؛ به کمک داروها، رژیم غذایی سالم و ورزش مناسب تحت نظر متخصص ارتوپد
درمان پوکی استخوان مردان به علت ابتلا به این بیماری بستگی دارد، اما به طور کلی از برخی داروها برای درمان استفاده می‌شود. پوکی استخوان یا اُستئوپروز به گونه‌ای است که باعث ضعیف و شکننده شدن استخوان‌ها شده و این در حالی است که هیچگونه علامتی ندارد. از عوارض بیماری استئوپروز در مردان شامل کم شدن تراکم استخوان و محو شدن بافت استخوانی است. بهترین راه برای درمان، مراجعه به پزشک ارتوپد یا دکتر خوب برای پوکی استخوان است. داروها، رژیم غذایی سالم و ورزش مناسب می‌تواند به جلوگیری از شکستگی یا تقویت استخوان‌های ضعیف کمک کند.
بررسی‌ها نشان می‌دهد که اکثر مردان فکر می‌کنند استئوپروز صرفاً یک بیماری زنانه است. پوکی استخوان را بیماری خاموش می‌نامند؛ زیرا تا زمانی که شکستگی استخوان رخ نمی‌دهد و بدون علامت ایجاد می‌شود. این عارضه در مردان کمتر از زنان دیده می‌شود؛ زیرا مردان چارچوب بزرگ‌تری دارند، تحلیل استخوان دیرتر شروع می‌شود و کندتر پیشرفت می‌کند و دوره‌های تغییرات هورمونی سریع و تحلیل استخوان را پشت سر نمی‌گذارند.
در مردان شکستگی‌های حاصله از استئوپروز بیشتر در نواحی ستون فقرات، لگن و مچ دست اتفاق می‌افتد و ممکن است برای همیشه فرد را ناتوان کند. شکستگی لگن به ویژه خطرناک است، شاید به این دلیل باشد که این شکستگی ها در سنین بالاتر در مردان نسبت به زنان رخ می‌دهد. مردانی که دچار شکستگی لگن هستند بیشتر از زنان در اثر عوارض جان خود را از دست می‌دهند.
هنگامی که علائم استئوپروز مردان در فرد بروز می‌کند، پزشک ممکن است برای درمان پوکی استخوان مردان یکی از داروهای مورد تایید سازمان غذا و داروی ایالات متحده را برای این بیماری تجویز کند. برنامه درمانی احتمالاً شامل دستورالعمل های تغذیه، ورزش و شیوه زندگی برای جلوگیری از تحلیل استخوان نیز خواهد بود. این عوارض در مردان در اثر به ضعف و تخریب بافت استخوان‌ها به وجود آمده و به مرور استخوان‌ها ضعیف می‌شوند. استئوپروز می‌تواند استخوان‌ها را چنان شکننده کند که افتادن یا استرس جزئی، مانند سرفه یا عطسه، استخوان‌ها را بشکند.
مژده خوبی که برای شما داریم، این است که امروزه آمپول های بسیار جدید و موثری در درمان این بیماری وارد بازار شده است که به صورت ماهانه و یا چند ماه یکبار تزریق می‌شود. اینکه چرا فردی که استئوپروز دارد، باید درمان شود؛ زیرا این بیماری باعث شکستگی هایی به خصوص در ستون فقرات، کمر و لگن شود.
آمار نشان داده است که هشتاد درصد از افراد مبتلا به این شکستگی ها، جان خود را شش یا دوازده ماه پس از شکستگی از دست می‌دهند. درمان این بیماری با روش‌های سنتی کافی نیست. باید حتماً با ارتوپد متخصص برای انتخاب روش تخصصی درمان مشورت نمایند.
استئوپروز نوعی بیماری شایع در میان جامعه زنان می‌باشد. این بیماری با اصطلاح علمی آن "اُستئوپوروز"، شناخته می‌شود و با کاهش شدید تراکم بافت استخوان‌ها و ضعف ساختار آنها همراه است. این بیماری ممکن است در مردان نیز رخ دهد؛ اما بیشتر در زنان پس از سنین یائسگی بروز می‌کند. با این حال، در مردان نیز می‌تواند به وجود بیاید و در صورت بروز آن، می‌تواند علائم داشته و در صورت عدم درمان پوکی استخوان مردان عوارضی را به همراه خواهد داشت. دلایل استئوپروز در مردان می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
• سن: با پیشروی سن، استخوان‌ها تدریجاً چگالی خود را از دست می‌دهند. در آقایان، پس از آنکه سن به بالای 60 سال برسد، خطر ابتلا به این بیماری شدت می‌یابد.
• عوامل ژنتیکی: عوامل ژنتیکی می‌تواند خطر ابتلا به این بیماری را در مردان افزایش دهد.
• هورمون‌ها: سطح کم هورمون تستوسترون در مردان می‌تواند باعث کاهش چگالی استخوان‌ها شده و استئوپروز را تسریع کند.
• بیماری‌های مزمن: برخی از بیماری‌های مزمن مانند دیابت، بیماری‌های کلیوی، بیماری‌های تیروئید، روماتیسم و بیماری‌های گوارشی می‌توانند باعث استئوپروز شوند.
• عدم فعالیت بدنی منظم: فعالیت بدنی منظم و وزن‌برداری می‌تواند به حفظ سلامت استخوان‌ها و افزایش چگالی استخوان کمک کند. عدم تمرین و نبود فعالیت بدنی منظم می‌تواند باعث کاهش چگالی استخوان و افزایش خطر استئوپروز در مردان شود؛ بنابراین به جهت پیشگیری و درمان پوکی استخوان مردان، توصیه می‌شود که فعالیت بدنی منظم را در برنامه‌های روزانه خود قرار دهید، به ویژه فعالیت‌هایی که وزن بالا دارند مانند پیاده‌روی، دویدن، شنا و تمرینات وزنه‌برداری و...
• مصرف الکل: مصرف زیاد الکل می‌تواند باعث کاهش چگالی استخوان و افزایش خطر استئوپروز شود. مصرف متعدد و مفرط الکل می‌تواند تأثیر مستقیم بر فعالیت سلول‌های سازنده استخوان داشته باشد.
• مصرف برخی داروها: مصرف برخی داروهای هورمونی، داروهای ضد افسردگی و تشنج، داروهای شیمی درمانی، داروهای درمان دیابت، داروهای ضد انعقادی و ... می‌تواند زمینه ساز ابتلا به این بیماری شود.
درمان پوکی استخوان مردان به عوامل بسیار مهمی وابسته است و پزشک با توجه به بررسیهای به عمل آمده، روش درمانی مناسبی را برای بیمار در نظر گرفته و تجویز مینماید. همچنین باید بیان شود که درمان زود هنگام استئوپروز بسیار مهم است. فرد بیمار هرچه زودتر اقدام به درمان کند، جهت کاهش از بین رفتن مواد معدنی بدن، جلوگیری از شکستگی و افزایش تراکم استخوان به نتایج بهتری در درمان استئوپروز می‌رسد. در اینجا چندین روش درمان برای رفع استئوپروز در مردان را مورد بررسی قرار می‌دهیم:
• درمان با دارو
بیس فسفات‌ها رایج ترین داروهایی هستند که برای درمان استئوپروز مردانی که در معرض خطر شکستگی قرار دارند، مناسب هستند. برخی از نمونه های بیس فسفات‌ها آلندرونات، رزیدرونات و ایباندرونات هستند.
• درمان از طریق رژیم غذایی
در صورتی که به بیماری استئوپروز مبتلا شده‌اید، باز هم می‌بایست از غذاهایی که سرشار از ویتامین D و کلسیم هستند، استفاده کنید.
علاوه بر لبنیات، می توانید کلسیم مورد نیاز خود را از سبزیجات برگ سبز، بروکلی و لوبیا و همچنین مکمل ها و غذاهای حاوی کلسیم مانند انواع خاصی از غلات صبحانه و آب پرتقال دریافت کنید.
سعی کنید مصرف برخی نوشیدنی‌ها و غذاهایی را که با توانایی بدن در پردازش کلسیم تداخل دارند، کاهش دهید، مانند نوشابه‌های گازدار یا نوشیدنی‌های کافئین دار، مصرف بیش از حد الکل و پروتئین بیش از حد.
• درمان با حرکات ورزشی
برای جلوگیری از پوکی استخوان در مردان، ورزش و انجام حرکات اصولی و منظم ضروری است. بزرگسالان بین 19 تا 64 سال باید حداقل 150 دقیقه (معادل 2 ساعت و 30 دقیقه) فعالیت بدنی مانند دوچرخه سواری یا پیاده روی سریع در هفته انجام دهند.
ورزش های تحمل وزن و استقامتی برای بهبود تراکم استخوان و کمک به پیشگیری و درمان پوکی استخوان مردان بسیار مهم هستند.
• مغناطیس درمانی
برای حفظ کیفیت بافت استخوانی و کاهش درد در مردان مبتلا به استئوپروز، درمان مغناطیسی بیومگ (Biomag ) با پالس‌های کم سرعت انجام می‌شود که به فرآیندهای ساخت و ساز در استخوان کمک می‌کند و عملکرد مفصلی ساختارهای استخوانی را با کاهش قابل توجهی بهبود می‌بخشد.
• هورمون درمانی
استئوپروز در مردان معمولاً به دلیل کاهش تدریجی سطح تستوسترون است که با افزایش سن رخ می‌دهد. اگر نمی‌توانید درمان‌های رایج استئوپروز را تحمل کنید (یا آنها برای شما خوب کار نمی‌کنند)، پزشک ممکن است برای درمان پوکی استخوان مردان داروهای زیر را توصیه کند:
Denosumab (Prolia) که در مقایسه با بیوفسفات، دنوزوماب نتایج مشابه یا بهتری در افزایش تراکم استخوان و کاهش احتمال شکستگی نشان داد.
تری پاراتید یک داروی قدرتمند شبیه به هورمون پاراتیروئید است و رشد استخوان‌های جدید را تحریک می‌کند که بیمار آن را با تزریق زیر جلدی دریافت می‌کند.
• درمان با فیزیوتراپی
از آنجایی که ساختن استخوان‌های قوی نیاز به تمرینات حرکتی دارد، روش درمانی انتخاب شده برای استئوپروز یا برنامه پیشگیری از آن ممکن است شامل فیزیوتراپی باشد. در این زمینه باید به بیمار کمک کرد که چگونه این حرکات را به درستی انجام دهد و از آنها در زندگی عادی خود استفاده کند.
کاری که در برنامه فیزیوتراپی خود انجام می‌دهید تا حد زیادی به مواردی مانند علت استئوپروز، وضعیت جسمانی فرد، خطر شکستگی مهره‌های فرد و آنچه بدن شما می‌تواند تحمل کند، نیز بستگی دارد. به طور معمول، یک فیزیوتراپیست با شما همکاری می‌کند تا یک برنامه ورزشی مناسب که شامل تمرینات تحمل وزن (مانند پیاده روی یا تنیس) و تمرینات تقویتی (مانند وزنه برداری) باشد، ایجاد کند.
علائم استئوپروز ممکن است به صورت خفیف و بی‌علامت ظاهر شوند تا زمانی که شکستگی استخوان رخ دهد، اما در برخی موارد و صروت عدم درمان پوکی استخوان مردان، برخی از علائم زیر ممکن است حاکی از وجود استئوپروز در مردان باشند:
1. کاهش قد: یکی از علائم اولیه استئوپروز در مردان کاهش قد است. این امر ممکن است به علت فشرده شدن و ترکیدگی استخوان‌ها ناشی از کاهش چگالی استخوان باشد.
2. شکستگی‌های مکرر: مردان با استئوپروز ممکن است به شکستگی‌های مکرر و غیرمعمول در استخوان‌ها دچار شوند. این شکستگی‌ها معمولاً در مناطقی مانند مچ دست، شانه، ران و هیپ رخ می‌دهند.
3. درد استخوان در اثر شکستگی: درد در مناطقی که دچار شکستگی شده اند نیز ممکن است نشانه استئوپروز باشد.
4. کمبود تستوسترون: پوکی استخوان می‌تواند به دلیل کاهش سطح تستوسترون، هورمون جنسی مردانه، رخ دهد. علائم کمبود تستوسترون شامل کاهش شهوت جنسی، خستگی، افزایش وزن، افسردگی و کاهش عضلات می‌باشد.
5. سستی عضلات: پوکی استخوان می‌تواند باعث کاهش عضلات و سستی عضلانی شود. این ممکن است به علت عدم استحکام استخوان و کاهش توان عضلات باشد.
6. خستگی و ضعف: استئوپروز می‌تواند باعث خستگی و ضعف عمومی شود. این علائم ممکن است به دلیل کاهش سطح انرژی و کاهش کیفیت زندگی باشد.
علائم استئوپروز در مردان ممکن است در هر گروه سنی دیده شود، اما معمولاً پس از سنین میان سالی و پیری بیشتر رخ می‌دهد. در مردان، فرآیند از دست دادن چگالی استخوان‌ها به طور طبیعی پس از سن 40 سال آغاز می‌شود. با پیشرفت سن، این فرآیند تسریع می‌شود و میزان کاهش چگالی استخوان‌ها افزایش می‌یابد. در حالت کلی، استئوپروز در مردان بالای 70 سال سن بیشتر دیده می‌شود.
اما در برخی موارد، مردان در سنین کمتر نیز می‌توانند به استئوپروز مبتلا شوند، به خصوص اگر فاکتورهای خطری دیگر نیز در آنها وجود داشته باشد. مثلاً مردانی که در سنین جوانی بدون ورزش و فعالیت بدنی مناسب بوده‌اند، مصرف طولانی مدت کورتیکواستروئیدها (مانند پردنیزون) را تجربه کرده‌اند، دچار بیماری‌های مزمن (مانند روماتیسم مفصلی) هستند، یا سابقه خانوادگی از استئوپروز دارند، در خطر بیشتری قرار دارند.
بنابراین، هر چند استئوپروز در مردان بالای 70 سال سن بیشتر دیده می‌شود، اما در هر گروه سنی مردان می‌تواند رخ دهد و اهمیت تشخیص و پیشگیری و درمان پوکی استخوان مردان برای حفظ سلامت استخوان‌ها بسیار مهم است.
مصرف مواد معدنی و ویتامین ها نقش مهمی در پیشگیری از این بیماری دارند. همچنین کم بودن و یا نبودن برخی از این مواد باعث ابتلا به استئوپروز می شود. بنابراین برای درمان پوکی استخوان مردان نیاز به مصرف مداوم و مناسب از این ویتامینها و املاح وجود دارد. کمبود مواد معدنی زیر می‌تواند به استئوپروز منجر شود:
• کلسیم: کلسیم یکی از مواد معدنی اصلی است که برای ساخت استخوان‌ها و حفظ چگالی استخوان‌ها ضروری است. کمبود کلسیم می‌تواند باعث کاهش چگالی استخوان‌ها و افزایش خطر پوکی استخوان شود.
• ویتامین د: ویتامین د نقش مهمی در جذب کلسیم از روده‌ها دارد. در صورت کمبود ویتامین د، جذب کلسیم از روده‌ها کاهش می‌یابد و این می‌تواند منجر به کاهش چگالی استخوان و پوکی استخوان شود.
• منیزیم: منیزیم نقشی در فعالیت عضلات و استقامت استخوان‌ها دارد. کمبود منیزیم می‌تواند به تخریب استخوان‌ها و کاهش چگالی آنها منجر شود.
• فسفر: فسفر نیز همانند کلسیم، برای ساختار استخوان‌ها ضروری است. کمبود فسفر می‌تواند باعث ضعف استخوان‌ها و پوکی آنها شود.
• روی: روی نقشی در تنظیم فعالیت سلول‌های استخوانی دارد. کمبود روی ممکن است باعث تخریب استخوان‌ها و کاهش چگالی آنها شود.
می‌توان گفت روش عکسبرداری ساده به کمک اشعه ایکس تا حدودی میزان شکستگی‌ها و آسیب‌های استخوان‌ها را مشخص مینماید، اما این استفاده از این روش دقیق و کامل نمی‌باشد.
امروزه از روش‌های تشخیصی متفاوتی برای تشخیص نوع و میزان پیشرفت این بیماری در کلینیک‌های تخصصی استفاده می‌شود. اما به طور کلی میزان تراکم استخوان به وسیله دستگاه‌های مخصوصی اندازه‌گیری می‌شود. با استفاده از این دستگاه، میزان مواد معدنی موجود در استخوان‌ها مشخص میگردد و به کمک آن می‌توان به درجه این بیماری پی برد. انجام این آزمایش کاملاً بدون درد است و در حالی که بیمار بر روی تخت دراز کشیده، یک دستگاه اسکنر از روی بدن وی عبور کرده و استخوان‌هایی که بیشتر در معرض بیماری پوکی استخوان قرار دارند مورد بررسی قرار می‌گیرند.
به طور معمول در این آزمایش و اسکن کردن میزان تراکم مواد معدنی در استخوان‌هایی موجود در نواحی لگن، مچ دست و ستون فقرات مورد اندازه‌گیری قرار می‌گیرند. معمولاً در این آزمایش مواردی همچون میزان احتمال شکستگی استخوان‌ها در سال‌های آینده، همچنین این موضوع که داروهای مورد استفاده در این بیماری چه مقدار اثربخشی در درمان پوکی استخوان مردان را خواهند داشت و نیز تحلیل نوع بیماری مورد بررسی قرار خواهد گرفت. این نوع آزمایش معمولاً به صورت هر دو سال یک بار انجام می‌گیرد.
در حال حاضر روش‌های درمانی متفاوتی برای درمان پوکی استخوان مردان مورد استفاده قرار می‌گیرد. از مهمترین این درمان‌ها استفاده از داروهای مخصوص برای این بیماری می‌باشد. به طور معمول پزشکان با توجه به نتایج آزمایشات تراکم استخوان و نیز احتمال شکستگی در ۱۰ سال آینده داروهایی مناسب و با توجه به شرایط بیمار تجویز می‌نمایند. برخی از مهمترین و متداول‌ترین این داروها شامل موارد ذیل است:
• از جمله داروهای هورمونی مردانه در درمان پوکی استخوان داروی کلسیتونین می‌باشد. این دارو به گونه‌ای عمل می‌کند که باعث افزایش تراکم استخوان در مردان می‌شود. همچنین این دارو برای کنترل دردهای ناشی از شکسته شدن مهره‌ها در ستون فقرات نیز به کار برده می‌شود.
• از دیگر داروهای هورمونی مورد استفاده در درمان پوکی استخوان مردان استروژن یا تعدیل کننده گیرنده این هورمون می‌باشد.
• یکی دیگر از داروهایی که از پیشرفت تحلیل استخوان‌ها جلوگیری به عمل می‌آورد، دنوزوماب می‌باشد. همچنین از این دارو برای زیاد کردن چگالی استخوان‌ها نیز استفاده میگردد.
• از جمله داروهای پرمصرف دیگر برای درمان این بیماری بیسفوسفونات است.
اینکه چه زمانی و از چه دارویی برای درمان پوکی استخوان استفاده نمود، به نظر پزشک و نتایج آزمایشات مربوطه بستگی دارد. به طور کلی زمانی که بیمار دچار شکستگی‌های مکرر شود، احتمال وجود پوکی استخوان در وی افزایش پیدا می‌کند. بنابراین نیاز به انجام آزمایش تراکم استخوان وجود دارد و به احتمال بسیار زیاد پزشک برای درمان این بیمار داروهایی را تجویز مینماید.
همانگونه که اشاره شد کمبود و کاهش برخی از هورمون‌ها در بدن موجب ابتلا به پوکی استخوان خواهد شد. به عنوان مثال در صورتی که مردان به مرور زمان با کاهش هورمون تستسترون مواجه باشند، دچار پوکی استخوان تدریجی خواهند شد.
همچنین مناسب نبودن میزان هورمون‌های غده تیروئید در بدن نیز از جمله عوامل ابتلا به بیماری پوکی استخوان می‌باشد. معمولاً در این شرایط از داروی لواتیروکسین برای فعال سازی غده تیروئید استفاده می‌شود. ابتلا به برخی از بیماری‌ها در مردان مانند پروستات باعث کم شدن هورمون‌های تستسترون و استروژن شده که این عوامل ممکن است در سنین بالا باعث پوکی استخوان در آنها گردد؛ بنابراین مصرف داروهای هورمونی یکی از موارد اصلی در درمان این بیماری محسوب میگردد.
علاوه بر روش‌هایی که برای درمان پوکی استخوان مردان توصیه می‌شود، به کار بردن راهکارهای پیشگیرانه نیز اهمیت زیادی دارد. برخی از مهمترین این راهکارها موارد زیر هستند:
• استفاده منظم و کافی از مواد غذایی و یا مکمل‌های حاوی ویتامین دی و کلسیم
• داشتن تحرک کافی و فعالیت‌های منظم ورزشی
• مصرف کافی پروتئین برای تقویت استخوان‌ها
• جلوگیری از چاق شدن و اضافه وزن
• کاهش استفاده از مواد غذایی مضر مانند غذای پرچرب و پر نمک
• استفاده از سبزیجات، حبوبات و میوه‌های تازه
باید توجه شود که این بیماری در صورت عدم درمان صحیح و به موقع، عوارض جانبی خطرناکی مانند شکستگی‌های شدید استخوان را در پی خواهد داشت. بنابراین توصیه می‌شود که حتماً درمان‌های پزشکی به عنوان درمان اصلی این بیماری در نظر گرفته شود و از روش‌های خانگی و سنتی به عنوان درمان‌های مکمل استفاده شود. برخی از این راهکارهای خانگی و سنتی عبارتند از:
• درمان‌های گیاهی شامل استفاده از برخی داروهای گیاهیو خوراکی های مفید مانند دانه ها و مغزها
• استفاده از روش‌های طب سوزنی، چراکه استفاده منظم و تخصصی از این روش‌ها باعث تحریک عملکرد برخی از اندام‌های بدن خواهد شد.
• استفاده از برخی حرکات ورزشی مخصوص مانند ورزش تایچی: این روش یکی از ورزش‌های قدیمی کشور چین بوده که انجام صحیح آن باعث تقویت سیستم ایمنی و عضلات خواهد شد.
• استفاده از گیاه شبدر قرمز: چرا که این گیاه معمولاً حاوی مقادیری از برخی هورمون‌ها مانند هورمون استروژن می‌باشد و استفاده از آن برای تقویت و محافظت استخوان‌ها توصیه می‌شود.
• استفاده از لبنیات به میزان مناسب به خصوص کشک، زیرا این ماده غذایی حاوی مقادیر بسیار زیادی از کلسیم می‌باشد و برای درمان و همچنین پیشگیری از این بیماری بسیار مفید می‌باشد.
• استفاده از سرکه سیب به دلیل آنکه از خاصیت قلیایی برخوردار است، یکی از روش‌های مکمل و کمک کننده برای درمان پوکی استخوان به شمار می‌آید.
• مصرف گیاه زنجبیل به دلیل برخورداری از میزان بالای آنتی اکسیدان، موجب تقویت استخوان‌ها شده و همچنین استفاده از آن در پیشگیری از التهاب و تورم عضلات نقش مهمی خواهد داشت.
• گیاه زردچوبه از جمله گیاهانی است که خاصیت ضد التهابی داشته و مصرف آن به همراه شیر و یا عسل در درمان پوکی استخوان توصیه می‌شود.
• یکی دیگر از گیاهان دارویی پرمصرف در درمان پوکی استخوان آویشن می‌باشد. آویشن در کنار درمان‌های پزشکی پوکی استخوان به دلیل برخورداری از مواد معدنی موثر و مفید می‌باشد.
• از جمله خوراکی‌های گیاهی و مفید برای کنترل و درمان پوکی استخوان مردان، دانه‌های سویا هستند. دانه‌های سویا حاوی ترکیباتی است که باعث پیشگیری از روند به تحلیل رفتن استخوان‌ها و نیز محافظت کردن از بافت‌های استخوانی خواهد شد.
• از دیگر گیاهانی که در طب سنتی برای درمان پوکی استخوان استفاده می‌شود، گیاه دم اسب می‌باشد. این گیاه شامل آنتی اکسیدان و دیگر مواد معدنی بوده که در درمان این بیماری موثر واقع می‌شود.
• تخم گشنیز نیز یکی دیگر از گیاهانی است که به دلیل داشتن مواد معدنی مناسب، معولاً در درمان پوکی استخوان به صورت سنتی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
• از دیگر گیاهان دارویی که حاوی ویتامین دی بوده و استفاده از آن در کنار داروهای شیمیایی برای کنترل و درمان پوکی استخوان مردان توصیه می‌شود، گیاه گزنه می‌باشد. این گیاه برای تقویت و سلامت استخوان‌ها گزینه ای مفید به شمار می‌آید.
• علاوه بر گیاهان دارویی خوردن برخی از ماهی‌ها مانند ماهی ساردین و قزل آلا به دلیل داشتن کلسیم مناسب نیز از جمله راهکارهای سنتی و خانگی برای کنترل این بیماری مرموز محسوب می گردد.
به طور کلی، پوکی استخوان نتیجه تعامل پیچیده بین ژنتیک و عوامل محیطی است. درک این تعاملات می‌تواند در تشخیص و پیشگیری و نیز درمان پوکی استخوان مردان مفید باشد. در حال حاضر، بهترین اطلاعات موجود این است که علائم پوکی استخوان در مردان بیشتر در سنین پیری دیده می‌شود. با پیشرفت سن، فرآیند از دست دادن چگالی استخوان‌ها تسریع می‌شود و میزان کاهش چگالی استخوان‌ها افزایش می‌یابد.
این معمولاً پس از سن 50 سال شروع می‌شود و در سنین بالاتر افزایش می‌یابد. مهم است بدانید که هر فرد ممکن است به دلایل مختلفی با پوکی استخوان روبرو شود. در صورت بروز هرگونه علائم مشکوک، تشخیص و درمان از طریق متخصصین بهداشت استخوان بسیار مهم است.
به طور کلی ظهور علائم پوکی استخوان مردان در دوره جوانی یک بیماری نادر است که باعث فرسودگی استخوان ها و افزایش خطر شکستگی می شود. این عارضه بعدا می‌تواند باعث درد شود و بر رشد جسمی جوانان تأثیر بگذارد و گاهی منجر به بیماری‌های استخوانی دائمی شود. همانور که در مقاله خواندیم، ورزش، تغذیه صحیح، دریافت کلسیم و ویتامین D کافی و پیروی از عادات سبک زندگی سالم در پیشگیری و درمان پوکی استخوان مردان مهم است.
همچنین مجدد تاکید می‌شود که فردی که در او بیماری پوکی استخوان محرز شده است، به تنهایی نمی‌تواند با طب سنتی برای درمان اقدام نماید. عدم مراجعه به متخصص ارتوپد و عدم استفاده از درمان های تخصصی، بیمار به عوارضی مانند شکستگی های تهدید کننده حیات می‌شود، به طوری که فرد تا مدت ها زمین گیر شده و درگیر عفونت‌ها و آمبولی های ریه کشنده می‌شود. پس اگر خود یا والدینتان به این بیماری مبتلا هستید، همین الان با متخصص ارتوپد مشورت نمایید.