علت بی حس شدن دست راست؛ سندرم تونل کارپال، اختلالات تیروئید، کمبود ویتامین ب 12 و ......
بیحسی دست راست، بیحسی دست راست در اغلب مواقع خبر از مشکلات سیستم عضلانی اسکلتی یا تحت فشار بودن رشتههای عصبی میدهد که با درمانهای مناسب میتوان آن را برطرف کرد. اما گاهی علت بی حس شدن دست راست، هشداری است از بروز قریب الوقوع سکته قلبی و مغزی. به ویژه اگر این بیحسی به طور ناگهانی اتفاق افتاده باشد و همراه با علائم دیگر مثل تپش قلب، تعریق، تهوع و استفراغ، درد قفسه سینه و تغییرات فشار خون، درد ناگهانی در کتف و شانه بیمار را درگیر کند. در این صورت برای جلوگیری از پیامدهای ناگوار سکته قلبی و مغزی که ممکن است به قیمت جان بیمار تمام شود، تماس با اورژانس ضروریست.

دستان ما، حساسترین گیرندههای لمسی را دارند؛ آنقدر حساس که اگر یکی از اعصاب آن، خراب شود یا آسیب ببیند، ممکن است مغزتان، اطلاعات حسی را که همیشه دستان شما برایتان ارسال میکرد، دریافت نکند. اینجاست که دست بیحس میشود. بیحس شدن دست راست، به تنهایی یا همراه با احساس سوزن سوزن شدن و ضعف به سراغ ما میآید و باعث میشود نتوانیم فعالیتهای روزمره را انجام دهیم.
عوامل متعددی زمینه را برای بیحس شدن دست فراهم میکند. از عفونت گرفته تا دیابت، آسیبهای شدید، ابتلا به بیماریهای مزمن و… البته در اغلب مواقع، بیحسی دست، نشان دهنده مشکل خاصی نیست و میتوان آن را با رعایت یک سری نکات ساده برطرف کرد. گاه این سوال پیش می آید که برای بی حسی دست به چه دکتری مراجعه کنیم در ادامه با ما همراه باشید که به این سوال پاسخ دهیم
بیحسی، گاه دست راست را درگیر میکند و گاهی به سراغ دست چپ میرود. در مواردی هم دیده شده که هر دو دست، دچار این عارضه شده اند. موضوعی که ما درباره آن صحبت میکنیم، علت بی حس شدن دست راست است.
نقش بیماریهای مغزی و مشکلات سیستم عصبی در بیحس شدن دست راست
سیستم عصبی، فوق العاده پیچیده است. این سیستم ارتباطی، قدرت زیادی در ارسال و دریافت همزمان اطلاعات دارد. سیستم عصبی از دو بخش مجزا تشکیل شده است؛ اول سیستم عصبی مرکزی یا همان مغز و نخاع و دیگری سیستم عصب محیطی که شامل عصبهای بیرون از مغز و نخاع است، میباشد. سلولهای عصبی که در اصطلاح به آنها نورون گفته میشود، واحد اصلی سیستم عصبیاند و وظیفه آن ها، کاهش یا افزایش اتصالات با دیگر سلولهای عصبی است. بسیاری از بیمارانی که دچار عارضههای پیچیده غیر طبیعی سیستم عصبی و مغز میشوند، بیحسی دست راست را نیز تجربه میکنند.
سندرم تونل کارپال
منظور از سندرم تونل کارپال، فشردگی عصب میانی دست راست است که از درون کانالی در مچ دست میگذرد. عصب میانی دست، وظیفه تامین احساس در انگشت نشانه، شست، انگشت سبابه و بخشی از انگشت حلقه را برعهده دارد. این عصب، به عضلاتی که به طرف شست حرکت کرده اند، پالسهایی را خواهد فرستاد. سندرم تونل کارپال، ممکن است در یک یا در هر دو دست ایجاد شود. ورمی که مچ دست راست را درگیر کرده، عامل سندرم تونل کارپال یا تونل مچی است. در این عارضه، ضعف، بیحسی و گزگز به ویژه در نزدیکی انگشت شست را شاهد هستیم.
احتمال ابتلا به سندرم تونل کارپال، در زنان ۴۰ تا ۶۰ ساله، بسیار بیشتر از سایرین است. زنانی که به دوران یائسگی رسیده اند، خانمهایی که از قرصهای ضد بارداری یا داروهای استروژن استفاده میکنند در معرض ابتلا به سندرم تونل کارپال هستند. برخی زنان باردار، در اواخر بارداری خود، با این مشکل مواجه میشوند و علائم کوتاه مدت تونل کارپال را تجربه میکنند. سندرم تونل کارپال، برای کسانی که ساعات طولانی از روز را صرف کار با رایانه کرده اند، رایجتر است.
اختلالات تیروئید و علائم آن
اختلالات تیروئید، دیگر علت بی حس شدن دست راست است. پزشکان بر این باورند کهعدم تشخیص و کوتاهی در درمان اختلالات تیروئید به ویژه تیروئید کم کار، آسیبهای عصبی را به دنبال دارد. در این فرایند، اعصابی آسیب میبینند که وظیفه انتقال اطلاعات میان مغز و نخاع را بر عهده دارند. در واقع هورمونهای مهم خارج شده از غده تیروئید برای چنین عملکردهایی کافی نیست. دیگر علائم اختلالات تیروئید که باعث بیحسی دست راست شده، ریزش مو، احساس سرما و چاقی است.
علت بی حس شدن انگشتان دست راست؛ استفاده از داروها
مصرف هر دارویی، با عوارضی همراه است. بیحسی دست راست، احساس گزگز شدن و هر احساس غیر عادی دیگری میتواند یکی از عوارض استفاده از داروها باشد. داروهای اچ آی وی و داروهای شیمی درمانی، داروهای قلب و فشار خون، داروهای ضد الکل، داروهایی که برای درمان مشکلات پوستی تجویز شده و نیز داروهای ضد عفونت از مواردی هستند که استفاده از آن ها، باعث بیحسی و گزگز بخشهای مختلف از بدن به ویژه دست میشود.
کمبود ویتامین ب ۱۲ و بیحسی دست راست
جسم برای تولید گلبولهای قرمز، به ویتامین ب ۱۲ نیاز دارد. وجود این ویتامین سلامت اعصاب را تضمین میکند. خستگی، تنگی نفس، مشکل تعادل، سردرد، سردی دست و پاها، گزگز و بالاخره بیحسی دست راست، از علائم کمبود ویتامین ب ۱۲ در بدن است. ویتامین ب ۱۲ در مرغ، تخم مرغ، لبنیات و گوشت به فراوانی یافت میشود. مراقب سلامت خود باشید و از مصرف ویتامین ب ۱۲ غافل نشوید.
مصرف الکل و افزایش ریسک بیحس شدن دست راست
کسانی که بیش از حد الکل مینوشند و در مصرف آن زیاده روی میکنند، بیش از سایرین در معرض آسیبهای عصبی قرار میگیرند و دچار نوروپاتی الکلی میشوند. اسپاسم عضلانی، احساس ضعف، بیحسی دست راست و سوزن سوزن شدن در اندام از نشانههای هشدار برای کاهش مصرف الکل است.
از سندرم گیلن باره چه میدانید؟
سندرم گیلن باره، بیماریای است که در آن، سیستم ایمنی اشتباهاً به اعصاب حمله میکند. در اثر این هجوم، سیستم عصبی آسیب میبیند و بیحسی و گزگز دست رخ میدهد. سندرم گیلن باره، سن و سال نمیشناسد و ممکن است هر زن و مردی را گرفتار کند.
بیحس شدن دست راست، خبر از سکته قلبی و مغزی میدهد
علت بی حس شدن دست راست، با سکته قلبی و مغزی بیارتباط نیست. وقتی جریان خون در قسمتی از مغز دچار انسداد میشود، سکته رخ میدهد. سکته مغزی، تهدیدی برای زندگی است؛ چرا که سلولهای مغزی در نبود اکسیژن به تدریج شروع به مردن میکنند. از دیگر علائم سکته مغزی میتوان به اختلال در گفتار، تاری دید، سرگیجه و مشکل در تمرکز اشاره کرد.
تغییرات در تپش قلب، اختلالات فشار خون، درد ناگهانی شانه و کتف، تعریق فراوان، درد قفسه سینه، تهوع و استفراغ و… همراه با بیحسی دست راست، میتواند نشانهای مبنی بر بروز سکته قلبی باشد. اگر بیحس شدن دست راست با این نشانهها همراه بود، باید در اولین فرصت به پزشک مراجعه کرد و برای درمان چارهای اندیشید.
سکته قلبی و مغزی با عوارض ناگواری همراه است و ممکن است به قیمت ناتوانی مادام العمر بیمار تمام شود. از این رو لازم است به علائمی که در کنار بیحسی دست راست رخ میدهد توجه داشت و آن را جدی گرفت.
دیابت و آسیبهای عصبی مرتبط با آن
دیابت، بیماری شایعی است که بسیاری از زنان و مردان در جامعه ما به آن مبتلا هستند. علائم دیابت، احساس تشنگی شدید، تکرر ادرار، گرسنگی و خستگی شدید، تاری دید، کاهش وزن، زخمهای سخت درمان و… است که بسیاری از مبتلایان به دیابت نوع ۲ متوجه آن نیستند. این بیتوجهی چنانچه موجب کوتاهی در درمان شود، آسیبهای عصبی شدید را به دنبال خواهد داشت. محققان دیابت را یکی از مهمترین عوامل ایجاد نوروپاتی محیطی میدانند. نوروپاتی محیطی، علت بی حس شدن دست راست است.
نوروپاتی علت بی حس شدن دست راست است
نوروپاتی در اثر آسیب دیدگی رشتههای عصبی خارج مغز و نخاع (منظور خارج از جمجمه و ستون فقرات) ایجاد میشود. ضعف، درد و بیحسی دست و پا از علائم بارز این بیماری است. اعصاب محیطی، اطلاعات را از سیستم عصبی مرکزی دریافت و به دیگر نقاط بدن ارسال میکند. همچنین ارسال اطلاعات حسی به سیستم عصبی مرکزی از دیگر وظایف اعصاب محیطی است.
نوروپاتی محیطی، ناشی از مشکلات متابولیکی، آسیبهای ضربه ای، وراثت، قرار گرفتن در معرض سموم و عفونت است. البته دیابت نیز در ابتلا به نوروپاتی محیطی بیتاثیر نیست. کسانی که از این بیماری رنج میبرند، بیحس شدن دست راست را تجربه خواهند کرد.
نیولاپاتی که نقطه مقابل نوروپاتی است، از دیگر دلایل بیحسی دست راست است. نیولاپاتی در صورتی رخ میدهد که رشتههای عصبی داخل ستون فقرات و یا طناب نخاعی در اثر تنگی کانال نخاعی دچار مشکل میشوند، (یک نمونه از این آسیب، تنگی کانال نخاعی در اثر توموری است که داخل کانال نخاعی بوده و نخاع را تحت فشار قرار میدهد.)
آسیب شبکه بازویی و ارتباط آن با بیحسی دست راست
شبکه بازویی، براکیال یا شبکه بازویی، مجموعهای از اعصاب متصل به یکدیگر است که وظیفه آن، کنترل حرکات و احساس در بازو و دست میباشد. شبکه بازویی از گردن آغاز شده و بالای قفسه سینه و زیربغل را درمی گیرد. وقتی بازوی خود را به زور و با قدرت تمام میکشید، این شبکه از اعصاب آسیب میبیند. صدمات وارد شده به براکیال، زمینه ساز آسیب به شبکه بازویی است و یکی از علائم این آسیب، بیحسی دست راست میباشد.
مختصری دربارهام اس
ام اس یا مولتیپل اسکلروزیس، بیماری مزمنی است که سیستم عصبی مرکزی را تحت تاثیر قرار میدهد. در این بیماری، سیستم ایمنی به لایه محافظ در اطراف فیبرهای عصبی که به آن میلین میگویند، حمله میکند. ام اس، مسبب التهاب و ضایعات موقتی است. پیامد ابتلا بهام اس، بروز ضایعاتی است که پایدار از بافت اسکارند و ارسال سیگنال به بخشهای مختلف بدن را از مغز سخت میکنند. ام اس، یک علت بی حس شدن دست راست میباشد.
سندروم رینود و ارتباط آن با بیحسی دست راست
سندروم رینود، از مشکلات مربوط به سیستم گردش خون است که میتواند علت بی حس شدن دست راست هم باشد. سندروم رینود، یعنی حالتی که در فرایند آن، بدن نسبت به سرما و یا برخی حالات عاطفی، به طرز عجیب و اغراقآمیزی واکنش نشان میدهد. این واکنش اغراق آمیز، زمینه را برای بروز اسپاسم و گرفتگی غیرطبیعی در وریدهای خونی دست و پا (آرتریول) فراهم میکند. سندروم رینود و اسپاسمی که در اثر کاهش جریان خون ایجاد شده، باعث بروز درد، ناراحتی و تغییر رنگ پوست میشود.
آشنایی با سندروم شوگرن
سندروم شوگرن، نوعی بیماری خودایمنی است که در فرایند آن، غدد بزاقی مورد حمله گلبولهای سفید قرار میگیرند. در اثر هجوم سیستم ایمنی، ترشحات غدد برون ریز بیشتر و بیشتر میشود و حتی ممکن است این غدد پاره شوند. سندرم شوگرن با علائمی مثل خشکی پوست، خشکی دهان، خشکی چشم و خشکی واژن همراه بوده و بیحس شدن دست راست نیز از نشانههای آن محسوب میشود.
بیماریهای عفونی چگونه باعث بیحس شدن دست راست میشوند
منظور از بیماری عفونی، اختلالی است که ارگانیسمهایی مثل ویروس ها، باکتری ها، انگلها و قارچها پدیدآورنده آن است. برخی از بیماریهای عفونی، از فردی به فرد دیگر منتقل میشود. بعضی دیگر در مواجه با ارگانیسمهای محیطی و یا در اثر مصرف آب و غذاهای آلوده و یا حشرات انتقال مییابند. بیماریهای عفونی، بسته به ارگانیسمی که عامل عفونت بوده، علائم متفاوتی دارند. اما تب و خستگی از نشانههای بارز این بیماریها است. عفونتهای خفیف در اغلب موارد با استراحت و دیگر درمانهای خانگی بهبود مییابند. در حالی که برای درمان عفونتهای مهلک راهی جز مراجعه به بهترین پزشکان و مشورت با آنها نیست.
کوتاه درباره بیماری لایم
راه انتقال بیماری لایم، کنههای آلوده به باکتری B. burgdorferi است. بیماری لایم با علائمی مثل تب، سردرد، خستگی، درد مفاصل، بثورات پوستی و… همراه است. عدم درمان بیماری لایم، سلامت سیستم عصبی را به خطر میاندازد و سلامت قلب را نیز تحت تاثیر قرار میدهد. بیحس شدن دست راست، سوزن سوزن شدن دست و پا، از دست رفتن حافظه و… از دیگر نشانه هاییاند که خبر از ابتلا به بیماری لایم میدهند.
علت بی حس شدن دست راست؛ این بار سیفلیس
سیفلیس، نوعی بیماری مقاربتی است که در اثر فعالیت باکتری ترپونما پالیدوم ایجاد میشود. علائم سفلیس با زخمی کوچک و بدون درد نمایان میشود. این زخم در رکتوم یا داخل دهان و یا در اندامهای جنسی است؛ زخمی که از آن به عنوان زخم شانکر یاد میشود و کمتر کسی بلافاصله متوجه آن میشوند.
تشخیص بیماری سیفلیس، آنقدرها هم ساده نیست. ممکن است فردی سالهای سال بدون کوچکترین علامتی به سیفلیس مبتلا باشد. عدم درمان طولانی مدت سیفلیس، زمینه را برای بروز آسیب به مغز و قلب فراهم میکند. انتشار سیفلیس، فقط و فقط از طریق تماس مستقیم با زخمهای شانکر است. پوشیدن لباسهای شخص دیگر، استفاده از ظروف مشترک و یا استفاده مشترک از یک توالت، عامل انتقال سیفلیس نیست. سیفلیس، یک علت بی حس شدن دست راست محسوب میشود.
قرار گرفتن دست در یک پوزیشن اشتباه به مدت طولانی
اگر ساعتها دست خود را بر روی دسته یک صندلی قرار دهید، دستتان بیحس میشود و این کاملاً طبیعی است. البته تکیه دادن دست بر صندلی تنها یک مثال است. به طور کلی وقتی دست در مدت زمان طولانی در یک وضعیت اشتباه قرار میگیرد، بیحسی رخ میدهد که البته این مساله چندان جدی نیست و خودبخود بهبود مییابد.
پس از یافتن علت بی حس شدن دست راست، پزشک میتواند برنامهای را برای درمان پیشنهاد دهد. اگر به عنوان یک بیمار به پزشک مراجعه کنید، احتمالاً به متخصص روماتولوژیست و متخصص مغز و اعصاب ارجاع داده خواهید شد.
استفاده از دارو، برخی علائم بیحسی دست را کاهش میدهد. اولین گروه از داروهای مورد استفاده در درمان بی حسی دست راست، داروهای ضدالتهابی غیر استروئیدی (مثل ایبوپروفن) است. داروهای ضدتشنج، داروهای ضدافسردگی، شل کنندههای عضلانی و… همه و همه میتوانند برای رفع بیحسی دست راست کمک کننده باشند. بسیاری از این داروها، بدون نسخه از داروخانه قابل خریداری است اما توصیه ما مشورت کردن با پزشک است؛ اگر دارودرمانی تاثیری بر رفع بیحسی دست راست نداشته باشد، متخصص به سراغ درمانهای تهاجمیتر میرود؛ مثلاً تزریق استروئید برای تسکین التهاب.
استفاده از آتل یا بریس، یک راهکار مناسب برای درمان بی حسی دست راست است. با این کار، مچ دست و آرنجتان در موقعیت بهتری قرار میگیرد و عصبها کمتر تحت فشار خواهند بود. اگر همه روشهای درمان بی حسی دست راست بدون جراحی با شکست همراه شوند، راهی جز جراحی باقی نمیماند. جراحی، از آسیب عصبی میکاهد و آن استخوانهایی که به عصب فشار آوردهاند را برمی دارد. با این حال استراحت دادن به دست راست، سادهترین راهکاری است که التهاب را کاهش میدهد و بیحسی را تا حدودی برطرف مینماید.
ورزش کردن راه مناسبی برای درمان بی حسی دست است. کافیست انگشتان خود را تا جایی که امکان دارد دراز کنید، این وضعیت را ۱۰ ثانیه حفظ نمایید و در نهایت دستانتان را ۱۰ بار در جهت عقربههای ساعت بچرخانید. حالا جهت را برعکس کنید و شانههایتان را ۵ بار به سمت عقب و ۵ بار به طرف جلو برخانید. تکرار این حرکات در طول روز به کاهش تنش عضلانی کمک میکند.
اکثر ما با گزگز دست غریبه نیستیم و علائم آن را میشناسیم. سوالی که شاید در ذهن شما نیز به وجود آمده باشد این است که اصلاً علت گزگز دست چپ چیست و این عارضه از کجا سرچشمه میگیرد؟ گزگز دست چپ، گاهی یک عارضه موقتی است که به دلیل نگه داشتن دست در یک وضعیت خاص به مدت طولانی ایجاد شده و گاه نشانه جدی و دائمی از ابتلا به یک بیماری یا آسیب دیدگی مزمن است که باید هرچه سریعتر برای درمان آن فکری کرد. در اولی، گزگز دست معمولاً با نوعی خواب رفتگی همراه است.
علت خواب رفتن دست چپ، میتواند نوروپاتی محیطی باشد. نوروپاتی محیطی عاملی پیش رونده است که مشکلات دائمی را برای فرد به همراه دارد. این عارضه از مهمترین دلایل گزگز دست چپ است.
بسیاری از ما در مواجه با بیحس شدن دست چپ، نگران میشویم و میترسیم که مبادا این عارضه ناشی از مشکلات قلبی عروقی باشد. عوامل متعددی در ایجاد بیحسی دست چپ نقش دارند که مشکل قلبی تنها یکی از آنها است.
علت بی حس شدن دست چپ:
♦ آسیب دیدگی اعصاب: آسیبهای وارد شده به عصبهای انسان، موجب بروز اختلال در پیامهای ارسالی از مغز شود و زمینه را برای بیحسی دست چپ فراهم نماید. یکی از این آسیب ها، براکیال یا نوروپاتی شبکه بازویی است که در اثر آن، اعصاب انشعاب یافته از دست تا ستون نخاعی صدمه میبینند.
♦ تنگی نخاع گردن: تنگی کانال نخاعی با بیحس شدن دست چپ بیارتباط نیست. با تنگ شدن نخاع گردن، ستون فقرات موجود در گردن، باریک خواهد شد. این عارضه گاه از میلوپاتی اسپوندیلوتیک گردنی سرچشمه میگیرد که به غیر از بیحسی دست چپ، سوزن سوزن شدن و گزگز را به همراه دارد.
♦ بیرون زدگی دیسک ستون فقرات گردنی: بیرون زدگی یکی از دیسکها که نزدیک به عصبها است، میتواند علت بی حس شدن دست چپ باشد.
♦ بیماری قلبی: بیحسی دست چپ، از نشانههای اصلی بیماریهای قلبی عروقی است. مثلاً عروق کرونر که گاه باعث بیحسی هر دو دست میشود.
علت بی حس شدن دست راست، سوال بسیاری از شما بود که تلاش کردیم در اینجا به آن پاسخ دهیم. اینکه علت گزگز دست چپ چیست، علت بی حس شدن دست چپ، درمان بی حسی دست راست و…، موضوعات مهمی بود که درباره آن مفصلاً صحبت کردیم.
در جمعبندی مطالب فوق باید به این نکته اشاره کنیم که بیحسی دست راست، همیشه نگران کننده نیست. این مسئله میتواند ناشی از اختلالات تیروئید، مشکل تونل کارپال، عوارض مصرف یک دارو و… باشد که به راحتی قابل درمان است؛ با این حال مراجعه به پزشک و مشورت گرفتن از او الزامی است. پزشک با یافتن علت بی حس شدن دست راست، یک برنامه دقیق برای درمان شما تهیه خواهد کرد.
کارشناسان کلینیک ما، میتوانند اطلاعات بیشتری در این زمینه در اختیار شما قرار دهند. لطفاً با ما تماس بگیرید و ضمن طرح پرسشهای خود با موضوع بیحسی دست راست، نقطه نظرات خود را با ما در میان بگذارید.